Giá bất động sản hiện ở mức quá cao, người dân không mặn mà vay vốn mua nhà
Giá nhà ngày càng cao đã khiến nhiều người có ý định mua nhà tỏ ra lo lắng và không dám vay tiền, mặc dù lãi suất cho vay mua nhà hiện nay đang ở mức hấp dẫn hơn nhiều so với trước đây.
Thời gian gần đây, lãi suất cho vay mua nhà đã giảm đáng kể, dao động từ 4,6% đến 9,5% mỗi năm, tùy theo từng ngân hàng. Tuy nhiên, sau thời gian ưu đãi, lãi suất thả nổi cho những khoản vay đã ký kết trước đó thường vượt ngưỡng 11,7% mỗi năm. Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước, đến cuối quý III/2024, tổng dư nợ tín dụng cho lĩnh vực bất động sản đã đạt 1.274.233 tỷ đồng, tăng 29,1% so với cùng kỳ năm trước. Dù vậy, khoảng 125.800 tỷ đồng trong số đó chỉ được dùng cho việc xây dựng, sửa chữa và mua nhà, do người tiêu dùng vẫn đang kỳ vọng vào giá nhà sẽ giảm và các chính sách mới sẽ thúc đẩy thị trường này.
Tại diễn đàn về thị trường bất động sản do Đài Phát thanh và truyền hình Hà Nội tổ chức, chuyên gia kinh tế TS Cấn Văn Lực cho rằng thị trường đang có dấu hiệu phục hồi nhưng vẫn diễn ra không đồng đều giữa các phân khúc và khu vực. Ông Lực cho biết tính đến tháng 9, dư nợ tín dụng trong lĩnh vực bất động sản đã đạt 3,15 triệu tỷ đồng, chiếm gần 21% tổng dư nợ trong nền kinh tế. Trong đó, cho vay kinh doanh bất động sản tăng 16%, trong khi cho vay mua nhà ở chỉ tăng 4,6%. Điều này cho thấy nhu cầu vốn chủ yếu tập trung vào khía cạnh cung cấp bất động sản và đầu tư, trong khi người dân lại ngại vay mua nhà đất.
Nguyên nhân chính gây khó khăn cho người dân trong việc vay vốn mua nhà là mức giá bất động sản hiện nay vẫn rất cao, đặc biệt ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM. TS Cấn Văn Lực nhận định rằng giá nhà duy trì ở mức cao đã tác động tiêu cực đến quyết định vay mượn của người dân, dù có các chính sách kích cầu và ưu đãi. Nếu thu nhập trung bình của người dân không theo kịp với sự gia tăng giá nhà, việc vay vốn sẽ trở thành gánh nặng tài chính lâu dài, thay vì tạo cơ hội sở hữu nhà đất như mong muốn.
Ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam, cũng cho rằng việc giảm lãi suất cho vay có thể giúp giảm bớt áp lực tài chính cho người dân trong ngắn hạn, nhưng không phải là giải pháp toàn diện cho vấn đề sở hữu nhà ở tại Việt Nam. Nguyên nhân lớn nhất vẫn là mức giá nhà ở quá cao so với thu nhập của phần lớn người dân, cùng với sự thiếu hụt nguồn cung nhà ở xã hội và các gói hỗ trợ chưa thực sự phát huy hiệu quả.
Để đảm bảo khả năng chi trả nợ vay mua nhà và chi phí sinh hoạt hàng tháng, mỗi gia đình cần có thu nhập từ 40 đến 50 triệu đồng. Tuy nhiên, nhiều người có thu nhập trung bình hoặc thấp khó có khả năng sở hữu nhà ở, và thực tế họ càng khó tiếp cận hơn khi giá nhà vẫn tiếp tục tăng cao. Theo báo cáo từ Viện nghiên cứu và giáo dục phi lợi nhuận, tại TP.HCM, giá nhà trung bình vào khoảng 296.063 USD (tương đương 7,5 tỷ đồng), trong khi thu nhập trung bình của hộ gia đình chỉ khoảng 9.120 USD/năm (khoảng 231 triệu đồng). Tương tự, tại Hà Nội, giá nhà trung bình vào khoảng 182.290 USD (tương đương 4,6 tỷ đồng) và thu nhập trung bình hộ gia đình là 9.967 USD/năm (khoảng 253 triệu đồng).