Thúc đẩy tiến độ trung tâm tài chính quốc tế

TP HCM và Đà Nẵng đều đang đẩy mạnh tiến trình phát triển các trung tâm tài chính quốc tế nhằm tạo lợi thế kinh tế cho khu vực.

Theo thông tin từ UBND TP HCM, Trung tâm Tài chính quốc tế sẽ được đặt tại quận 1 và khu đô thị mới Thủ Thiêm, với tổng diện tích khoảng 783 ha và tổng mức đầu tư vào khoảng 172.000 tỷ đồng (khoảng 7 tỷ USD).

Dự kiến trong tuần làm việc cuối cùng của kỳ họp thứ 9, Quốc hội sẽ tiến hành biểu quyết thông qua Nghị quyết liên quan đến việc phát triển các trung tâm tài chính quốc tế tại TP HCM và Đà Nẵng.

Kế hoạch xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế tại TP HCM sẽ bắt đầu với khu lõi có diện tích gần 9,2 ha, nơi dự kiến sẽ xây dựng các trụ sở cho các cơ quan quản lý và giám sát trong giai đoạn đầu, kéo dài từ 2 đến 3 năm. Giai đoạn này cần khoảng 16.000 tỷ đồng, chủ yếu từ nguồn đầu tư của các nhà đầu tư chiến lược. Chi phí xây dựng các trụ sở này được ước tính khoảng 2.000 tỷ đồng từ ngân sách đầu tư công. Hồ sơ đang được hoàn thiện để trình các cấp có thẩm quyền xem xét.

Đồng thời, TP HCM cũng đang thực hiện kế hoạch phát triển nguồn nhân lực cho trung tâm, tập trung vào việc nâng cao khả năng quản lý và điều hành. Đề án sẽ bao gồm việc xây dựng khung năng lực cho các vị trí công việc, tiêu chuẩn bổ nhiệm và các phương thức thu hút nhân sự. TP HCM sẽ cử nhân viên tham gia các khóa đào tạo, học hỏi từ các mô hình trung tâm tài chính quốc tế tại Anh, Hồng Kông, Thượng Hải, và Astana.

Về phía Đà Nẵng, Chính phủ đã phê duyệt Đề án thành lập Khu Thương mại tự do, được kỳ vọng sẽ hỗ trợ trực tiếp cho việc xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế tại đây, góp phần tạo ra một nền tảng hạ tầng kinh tế đồng bộ và cạnh tranh.

TS Cấn Văn Lực, thành viên của Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia, cho biết mô hình trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam sẽ được triển khai theo hướng "một trung tâm - hai địa điểm", tọa lạc tại TP HCM và Đà Nẵng. Hai trung tâm này sẽ hoạt động dưới những định hướng và quy định khác nhau nhưng cùng hướng tới mục tiêu tăng cường khả năng huy động và phân bổ nguồn lực tài chính.

Để thực hiện mô hình này hiệu quả, cần có một lộ trình chi tiết hơn và quyết liệt hơn. Tại TP HCM, việc phát triển trung tâm tài chính quốc tế cần gắn liền với việc nâng cao thứ hạng của thị trường chứng khoán và phát triển các sàn giao dịch hàng hóa, tiến tới thành lập sàn giao dịch vàng, một phần thiết yếu trong hệ sinh thái tài chính.

Liên quan đến việc thu hút đầu tư, UBND TP Đà Nẵng đã chủ động tổ chức các đoàn công tác ra nước ngoài để kết nối với các đối tác, tìm kiếm cơ hội đầu tư hạ tầng cho trung tâm tài chính. Đến nay, TP Đà Nẵng đã thu hút được sự quan tâm và cam kết từ hơn 10 nhà đầu tư, trong đó có những liên doanh nổi bật như Makara Capital, Terne Holding và Trump Organization.

Tại TP HCM, nếu trung tâm tài chính quốc tế được triển khai thành công, sẽ thu hút thêm nhà đầu tư chiến lược và hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn với mức lãi suất ưu đãi hơn.

TS Đỗ Thiên Anh Tuấn từ Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright cho rằng việc phát triển trung tâm tài chính quốc tế tại TP HCM và Đà Nẵng là một quyết định lớn, thể hiện mong muốn nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ tài chính toàn cầu. Đây không chỉ là một chính sách tài chính mà còn là một bước tiến quan trọng nhằm thu hút vốn chất lượng cao, nâng cao sức cạnh tranh quốc gia và thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.

Trong bối cảnh thế giới ngày càng thay đổi, việc hình thành trung tâm tài chính quốc tế là cơ hội để Việt Nam khẳng định vai trò trong mạng lưới tài chính toàn cầu. Tuy nhiên, các đề án cần được thực hiện cẩn thận, phù hợp với điều kiện trong nước về thể chế, khả năng điều hành và giám sát.

Ông Tuấn cũng lưu ý rằng tự do hóa tài chính có thể dẫn đến những rủi ro nếu không được kiểm soát hiệu quả. Những bài học từ các quốc gia như Thái Lan, Indonesia, Argentina và Mexico cho thấy việc mở cửa quá nhanh mà thiếu đồng bộ có thể dẫn đến khủng hoảng tài chính.

Việc xây dựng trung tâm tài chính quốc tế là một bước đi đúng đắn, nhưng Việt Nam cần đồng hành với việc cải cách thể chế và nâng cao khả năng giám sát, đồng thời xây dựng lộ trình mở cửa tài chính có kiểm soát, phù hợp với thực tế.

Bà Nguyễn Thúy Hạnh, Tổng Giám đốc Ngân hàng Standard Chartered Việt Nam, nhấn mạnh rằng nếu trung tâm tài chính quốc tế thành công, sẽ mở ra nhiều cơ hội lớn cho doanh nghiệp và tổ chức tài chính trong và ngoài nước.

Theo bà Hạnh, các nhà đầu tư kỳ vọng khi thiết lập văn phòng tại trung tâm tài chính quốc tế ở Việt Nam sẽ nhận được các ưu đãi về thuế, giảm thiểu chi phí tuân thủ pháp lý và nâng cao hiệu quả kinh doanh. Các dịch vụ tài chính cũng sẽ phong phú hơn, từ ngân hàng số cho đến các giao dịch linh hoạt trong lĩnh vực ngoại hối.

TS Trần Quang Thắng, Viện trưởng Viện Kinh tế và Quản lý TP HCM, khẳng định rằng để khu thương mại tự do và trung tâm tài chính quốc tế phát triển đồng bộ, cần có quy hoạch tích hợp và chia sẻ hạ tầng, thể chế cùng nguồn lực. Ông đề xuất áp dụng cơ chế "sandbox thể chế" để thử nghiệm các chính sách mới trong lĩnh vực tài chính.

Ông nhấn mạnh rằng cần hiện thực hóa các ý tưởng thông qua việc làm dần dần, thay vì chờ đợi đủ các quy định pháp lý. Việc học hỏi từ các mô hình "thử nghiệm có kiểm soát" như ở Trung Quốc có thể mang lại kết quả tích cực. Tập trung vào các lĩnh vực như tài chính xanh, công nghệ tài chính và hỗ trợ doanh nghiệp mới khởi nghiệp sẽ tạo điều kiện cho việc phát triển đồng bộ giữa khu thương mại tự do và trung tâm tài chính quốc tế tại Đà Nẵng.