Đề xuất đánh thuế chuyển nhượng bất động sản theo thời gian sở hữu

Tránh tình trạng đầu cơ bất động sản, Bộ Tài chính đề xuất đánh thuế thu nhập cá nhân từ việc chuyển nhượng bất động sản dựa theo thời gian sở hữu.

Tại dự thảo Tờ trình xây dựng dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân mới, Bộ Tài chính đã đưa ra một số điểm quan trọng liên quan đến mức thuế suất áp dụng cho thu nhập từ việc chuyển nhượng bất động sản.

Theo tờ trình, Chính sách thuế thu nhập cá nhân hiện hành tại Việt Nam chưa phân loại dựa trên thời gian nắm giữ bất động sản của người bán. Để hạn chế tình trạng đầu cơ bất động sản, một số quốc gia trên thế giới đã áp dụng công cụ thuế để gia tăng chi phí cho hành động đầu cơ, nhằm giảm sức hấp dẫn của việc đầu cơ trong nền kinh tế, trong đó có thuế thu nhập cá nhân.

Ngoài ra, một số quốc gia còn quy định thuế dựa trên lợi nhuận thu được từ giao dịch bất động sản, căn cứ vào tần suất giao dịch và thời gian giữa mua và bán. Nếu thời gian diễn ra giao dịch ngắn, thuế suất sẽ cao, và ngược lại, nếu diễn ra lâu hơn thì thuế suất sẽ thấp hơn.

Bộ Tài chính lấy ví dụ từ Singapore, nơi mà bất động sản được mua đi, bán lại trong năm đầu tiên phải chịu thuế 100% trên giá trị chênh lệch; sau 2 năm, thuế suất giảm còn 50%, và 3 năm là 25%. Tại Đài Loan (Trung Quốc), nếu giao dịch diễn ra trong 2 năm đầu, thuế suất là 45%; đối với giao dịch trong 2-5 năm, thuế suất là 35%; trong 5-10 năm, thuế suất là 20%; và sau 10 năm, mức thuế suất chỉ còn 15%.

"Bộ Tài chính cho rằng, để điều tiết một cách hợp lý và ngăn chặn tình trạng đầu cơ, bong bóng bất động sản, có thể tham khảo thực tiễn từ một số quốc gia nhằm thực hiện việc thu thuế đối với thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản theo thời gian sở hữu", Bộ Tài chính cho biết.

Về mức thuế suất cụ thể, Bộ Tài chính nhấn mạnh rằng cần tiến hành nghiên cứu kỹ lưỡng để xác định mức thuế hợp lý, phản ánh đúng tình hình hoạt động của thị trường bất động sản. Đồng thời, việc áp dụng chính sách thuế thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng bất động sản theo thời gian sở hữu cần phải tương thích với các chính sách liên quan đến đất đai và nhà ở, cũng như phải đảm bảo tính đồng bộ với hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin về đăng ký đất đai và bất động sản.

Vào tháng 9 vừa qua, Bộ Xây dựng đã có văn bản gửi Văn phòng Chính phủ đề xuất nghiên cứu chính sách thuế đối với những trường hợp sở hữu và sử dụng nhiều nhà, đất nhằm hạn chế tình trạng đầu cơ và giao dịch mua bán ngắn hạn để kiếm lời. Đề xuất này được đưa ra trong bối cảnh giá bất động sản, nhà ở đang tăng nhanh chóng kể từ đầu năm đến nay.

Theo TS. Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), hiện hệ thống pháp luật chưa có biện pháp kiểm soát và ngăn chặn hoạt động đầu cơ, găm đất nhằm tạo ra tình trạng tăng giá. Tình trạng mua bán và sang tay không được kiểm soát là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến "sốt đất" tại nhiều địa phương.

VARS cũng đề xuất chính sách thuế bất động sản áp dụng cho hai đối tượng: người mua căn nhà thứ hai trở lên và chủ sở hữu những dự án bỏ hoang. Mức thuế này sẽ tăng dần theo thời gian sở hữu ngắn của người bán.

Ngoài ra, VARS cũng nhấn mạnh rằng trường hợp chủ sở hữu không có kế hoạch xây dựng dự án sau khi nhận đất cũng cần chịu thuế đối với bất động sản bỏ hoang. Chính sách này hiện đang được áp dụng tại Hàn Quốc với mức thuế suất là 5%, và sẽ tăng dần theo số năm mà bất động sản bị bỏ hoang.

Hôm 23/11, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết giám sát chuyên đề "Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023".

Trong Nghị quyết này, Quốc hội đã yêu cầu Chính phủ tìm ra giải pháp căn cơ và lâu dài để đưa giá bất động sản trở về giá trị thực tế, ngăn chặn các hành vi thao túng và sử dụng đấu giá quyền sử dụng đất nhằm tạo ra tình trạng "sốt" giá.

Quốc hội cũng yêu cầu Chính phủ nhanh chóng nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các luật liên quan đến thuế, quy định về mức thuế cao hơn đối với những người sở hữu nhiều diện tích đất và nhà ở, chậm đưa vào sử dụng hoặc bỏ đất hoang. Điều này nhằm bảo đảm tính tương thích với các nội dung đổi mới trong chính sách luật về đất đai, nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng đất, thực hiện các mục tiêu tái phân phối thu nhập, và động viên nguồn thu hợp lý cho ngân sách nhà nước, dựa trên tham khảo các tiêu chuẩn quốc tế và điều kiện kinh tế - xã hội tại Việt Nam.

Đồng thời, Quốc hội cũng nhấn mạnh việc xử lý nghiêm khắc các trường hợp đất được Nhà nước giao hoặc cho thuê nhưng không đưa vào sử dụng, hoặc sử dụng một cách lãng phí, không đúng mục đích, và những chủ đầu tư không đủ năng lực để hoàn thành dự án.