TP HCM đơn phương dừng hợp đồng BOT dự án đường nối cao tốc Trung Lương
Thông báo đơn phương chấm dứt hợp đồng vừa được Ủy ban Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh gửi tới các nhà đầu tư là Công ty Cổ phần Tập đoàn Yên Khánh và Công ty TNHH MTV Đầu tư BOT TP HCM - Trung Lương. Quyết định này được đưa ra do hai đơn vị này đã có nhiều vi phạm nghiêm trọng đối với hợp đồng BOT đã ký kết với thành phố.
Nhà đầu tư và doanh nghiệp triển khai dự án không thể chứng minh được nguồn vốn chủ sở hữu cùng với vốn vay cần thiết để đảm bảo thực hiện hợp đồng. Họ cũng không hợp tác trong việc cung cấp thông tin, hồ sơ cũng như các tài liệu liên quan để thành phố xác định khối lượng công việc đã hoàn thành, dẫn đến việc không đủ cơ sở để thanh toán.
Việc đơn phương chấm dứt hợp đồng BOT sẽ giúp thành phố Hồ Chí Minh có cơ hội tiếp tục hoàn thiện dự án. Chính quyền địa phương dự tính sẽ chuyển giao dự án này sang hình thức đầu tư công cho những phần còn lại nhằm sớm đưa công trình vào khai thác. Trước đó, thành phố đã từng dừng hợp đồng BOT đối với cầu Tân Kỳ - Tân Quý ở quận Bình Tân và thực hiện chuyển giao sang sử dụng vốn ngân sách.
Một nhánh đường kết nối với đại lộ Võ Văn Kiệt trong dự án vẫn còn nằm không hoạt động sau 6 năm dừng thi công, cụ thể vào tháng 3 năm 2024.
Dự án đường nối Võ Văn Kiệt với cao tốc TP HCM - Trung Lương được Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt vào năm 2010, với tổng kinh phí gần 2.400 tỷ đồng. Do thiếu vốn, vào năm 2015, Ủy ban Nhân dân TP HCM đã đề xuất Chính phủ cho phép chỉ định nhà đầu tư. Công ty TNHH sản xuất thương mại dịch vụ Yên Khánh (hiện là Công ty Cổ phần Tập đoàn Yên Khánh, đơn vị thu phí cao tốc TP HCM - Trung Lương) đã được chọn làm đối tác vào năm 2016, vốn đầu tư cho dự án đã giảm xuống còn 1.550 tỷ đồng, trong khi TP HCM đảm nhận phần giải phóng mặt bằng với chi phí ước tính là 560 tỷ đồng.
Công trình bao gồm hai đường song hành, mỗi đường có một làn xe hỗn hợp và một làn ôtô, cùng với việc xây dựng các nút giao tại hai đầu tuyến. Khi hoàn thiện, dự án sẽ nâng cao hiệu quả sử dụng cho đại lộ Võ Văn Kiệt, góp phần giảm thiểu tình trạng ùn tắc giao thông trên quốc lộ 1 và hoàn chỉnh mạng lưới giao thông phía Tây Nam thành phố, kết nối với các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long.
Theo thỏa thuận, nhà đầu tư tự chịu trách nhiệm thu xếp vốn, trong đó vốn chủ sở hữu (góp vốn) chiếm gần 15%, còn 85% là vốn vay từ ngân hàng. Sau khi hoàn thành công trình, nhà đầu tư có quyền đặt một trạm thu phí để hoàn vốn trong thời gian 17 năm 8 tháng. Dự án dự kiến sẽ hoàn thành vào cuối năm 2017, tuy nhiên, mới chỉ thực hiện được khoảng 12% khối lượng công việc thì thi công đã gặp khó khăn và dừng lại hoàn toàn từ năm 2019 do nhà đầu tư không đủ khả năng.
Sau khi dự án tạm ngừng thi công, các sở ngành TP HCM đã tổ chức nhiều cuộc họp và ban hành nhiều văn bản để thúc giục nhà đầu tư cung cấp thông tin, tài liệu, cũng như thực hiện các thủ tục cần thiết để chấm dứt hợp đồng và thanh toán cho khối lượng công việc đã hoàn thành. Tuy nhiên, quá trình làm việc với nhà đầu tư gặp phải nhiều trở ngại do thời gian ngừng thi công, sự thay đổi nhân sự trong công ty, cùng với việc hồ sơ tài liệu bị thất lạc.
Công ty Yên Khánh được thành lập bởi ông Đinh Ngọc Hệ, thường được biết đến với danh hiệu Út "Trọc", cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty Thái Sơn thuộc Bộ Quốc phòng. Ông Hệ hiện đang thọ án chung thân trong vụ án liên quan đến đấu thầu và phí cao tốc TP HCM - Trung Lương, cùng với một vụ án trước đó. Bà Vũ Thị Hoan, cháu gái ông Hệ, hiện đang giữ chức vụ Tổng Giám đốc và cũng đã bị tuyên án 14 năm tù trong hai vụ án tương tự. Cơ quan điều tra nhận định rằng công ty này không có vốn thực sự và được thành lập chỉ để ký kết hợp đồng liên doanh phục vụ cho lợi ích cá nhân của những người đứng đầu.