Khu kinh tế Vũng Áng - Hà Tĩnh, bài 14: Hoang hoải những dự án nghìn tỷ
Tròn 18 năm kể từ khi ra đời, Khu kinh tế Vũng Áng (thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh) đã thu hút hàng trăm dự án đầu tư với tổng vốn lên đến tỷ đô. Thế nhưng, nhiều trong số đó lại đang “án binh bất động”, với cơ sở hạ tầng và những khu đất rộng lớn hàng chục tới hàng trăm hecta đã được bàn giao cho doanh nghiệp nhưng lại bị bỏ hoang, không hiệu quả.
Nhìn lại, vào tháng 6/2007, Dự án Nhà máy liên hợp gang thép Vạn Lợi được cấp giấy phép đầu tư với tổng số vốn tuyên bố là hơn 1.700 tỷ đồng. Mặc dù với sự tham gia của các cổ đông chủ chốt, dự án được kỳ vọng sẽ khởi sắc và tạo ra hàng nghìn tấn phôi thép thương phẩm ngay trong năm 2010. Đặc biệt, doanh nghiệp này hứa hẹn đóng góp 250 tỷ đồng cho ngân sách địa phương, góp phần chuyển đổi cơ cấu kinh tế của Hà Tĩnh.
Dự án được phép xây dựng trên diện tích 26ha tại phường Kỳ Thịnh, nơi có giao thông thuận tiện và gần cảng biển. Tuy nhiên, sau một thời gian ngắn phát động, dự án nhanh chóng gặp bế tắc, không đạt được như kỳ vọng mà các nhà đầu tư đã vẽ ra. Từ 2007 đến 2010, một số hạng mục được xây dựng nhưng sau đó phải tạm dừng vì thiếu vốn. Đến tháng 5/2015, tỉnh Hà Tĩnh đã buộc phải thu hồi giấy chứng nhận đầu tư khi dự án không những không hoàn thành mà còn “đứng yên” trong nhiều năm.
Theo thông tin, đến cuối năm 2018, do chủ đầu tư không thể chi trả số nợ hàng trăm tỷ đồng, các cơ quan chức năng đã tiến hành cưỡng chế và kê biên tài sản, công trình phục vụ cho việc xây dựng nhà máy để thanh toán khoản nợ. Tài sản của nhà máy đã được định giá gần 109 tỷ đồng, tuy nhiên, sau 6 năm từ đấu giá, công trình lại tiếp tục “đóng cửa” với thiết bị rỉ sét, để lại nhiều tiếc nuối cho cộng đồng địa phương.
Tương tự, cách Khu liên hợp gang thép Vạn Lợi không xa, Dự án Khu công nghiệp Phú Vinh do Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng hạ tầng Phú Vinh làm chủ đầu tư cũng gặp phải tình trạng trì trệ. Dự án, với tổng vốn 23 triệu USD, chỉ vừa hoàn thành hệ thống hạ tầng vào cuối năm 2017 trong khi việc kêu gọi đầu tư để lấp đầy không gian dự án vẫn rất hạn chế, chỉ có 7 nhà đầu tư thứ cấp, trong đó chỉ 2 dự án đi vào hoạt động.
Đặc biệt, Khu đô thị Phú Vinh với vốn đầu tư hơn 68 triệu USD chưa gặt hái được thành công, khi chỉ mới hoàn thành một tòa nhà 12 tầng mà chưa hoạt động. Lãnh đạo địa phương khẳng định, dù Khu kinh tế Vũng Áng sở hữu nhiều lợi thế nhưng kết quả đầu tư chưa tương xứng, tạo ra một tác động tiêu cực đến sự phát triển kinh tế địa phương.
Các cơ quan chức năng của Hà Tĩnh đã lên kế hoạch rà soát những dự án đầu tư trên địa bàn, nhằm phân loại và tìm giải pháp cho từng trường hợp cụ thể. Lãnh đạo địa phương nhấn mạnh rằng, khu kinh tế này có đầy đủ tiềm năng để phát triển, song điều này chỉ thành hiện thực khi các dự án được triển khai đúng tiến độ và đạt hiệu quả như mong đợi.
Hiện nay, Khu kinh tế Vũng Áng đang nỗ lực tái thiết vị thế với nhiều dự án mới đang được thực hiện. Lãnh đạo địa phương hy vọng rằng, cùng với việc nâng cấp hạ tầng giao thông, làn sóng đầu tư sẽ sớm trở lại, giúp gỡ bỏ những “nốt trầm” từ các dự án trì trệ và đóng góp tích cực cho kinh tế địa phương.
