Dự án Tăng cường kết nối giao thông khu vực Tây Nguyên tiếp tục 'lụt' tiến độ

Thi công cải tạo và nâng cấp Quốc lộ 19 qua đèo An Khê đang được tiến hành một cách khẩn trương.

Chấn chỉnh quản lý thực hiện dự án đầu tư

Ban Quản lý Dự án 2 đã nhận yêu cầu thực hiện đầy đủ và đúng thời hạn các kiến nghị trong báo cáo kiểm toán. Điều này bao gồm việc điều chỉnh hồ sơ kế toán, báo cáo nguồn vốn và chi phí đầu tư theo kết quả kiểm toán từ Kiểm toán Nhà nước. Ngoài ra, các kiến nghị về xử lý tài chính, giảm giá trị hợp đồng cũng cần được thực hiện nghiêm túc để cải tiến công tác quản lý dự án.

Ban Quản lý Dự án 2 có trách nhiệm thúc đẩy tiến độ thi công tại hiện trường, hợp tác với các đơn vị liên quan để đảm bảo dự án hoàn thiện đúng thời hạn quy định. Công văn này, được ký bởi ông Lê Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ GTVT, nêu rõ mục tiêu hoàn tất dự án trước khi kết thúc thời gian gia hạn của hiệp định tài trợ vốn.

Từ cuối tháng 10/2024, Kiểm toán Nhà nước khu vực VIII đã tiến hành báo cáo kiểm toán về hoạt động xây dựng và quản lý vốn đầu tư cho Dự án Tăng cường kết nối giao thông tại Tây Nguyên, với thời gian kiểm tra từ lúc khởi công cho đến ngày 30/6/2024.

Đây là lần thứ ba dự án hạ tầng này được đánh giá bởi Kiểm toán Nhà nước kể từ tháng 10/2021. Việc kiểm toán này sẽ giúp phát hiện và điều chỉnh những sai sót có thể xảy ra trong quá trình thực hiện dự án.

Đợt kiểm toán lần này sẽ không tiến hành kiểm tra các nội dung đã được thẩm định trong hai đợt kiểm toán trước đó vào năm 2021 và 2023.

Một điểm nổi bật trong lần kiểm toán năm 2024 là việc chưa phát hiện sai phạm nào liên quan đến tham nhũng trong dự án. Tuy nhiên, cũng như trong những lần kiểm toán trước, Ban Quản lý Dự án 2 vẫn gặp phải một số thiếu sót trong quản lý và điều hành dự án.

Cụ thể, trong quá trình lập dự toán, tư vấn và chủ đầu tư đã tính sai một số khối lượng, dẫn đến việc dự toán tăng thêm 70.992 triệu đồng. Những sai sót này đã được điều chỉnh trong bản thiết kế thi công, nhưng chưa điều chỉnh giá trị hợp đồng tương ứng.

Thời gian đánh giá E-HSDT của một số gói thầu diễn ra muộn so với quy định, bên cạnh việc điều chỉnh hệ số tỷ trọng trong công thức tính giá trị bù giá mà chưa rõ ràng cơ sở thực hiện theo hợp đồng và quy chế đấu thầu. Những tồn tại này thuộc trách nhiệm của Tổ chuyên gia đấu thầu cùng Ban Quản lý Dự án 2.

Điểm yếu lớn nhất

Điểm yếu lớn nhất được Kiểm toán Nhà nước ghi nhận trong dự án Tăng cường kết nối giao thông khu vực Tây Nguyên tại đợt thứ ba chính là công tác quản lý tiến độ thi công.

Theo quyết định ban đầu, dự án được lên kế hoạch thực hiện từ năm 2017 đến 2023. Tuy nhiên, do dự án bị chậm tiến độ, chủ đầu tư đã trình Bộ Kế hoạch và Đầu tư điều chỉnh tiến độ đến ngày 31/12/2024 theo Quyết định số 787/QĐ-TTg ngày 30/6/2023. Chủ tịch nước cũng đã ký Quyết định số 826/QĐ-CTN để gia hạn thời gian đóng sổ khoản vay đến ngày 31/12/2024.

Ngày 2/8/2023, Ngân hàng Thế giới (WB) đã chấp thuận gia hạn hiệp định tài trợ đến ngày 31/12/2024. Tuy nhiên, tại thời điểm kiểm toán, dự án vẫn chưa hoàn tất, và các gói thầu xây lắp đều chậm tiến độ so với hợp đồng ban đầu. Gói thầu XL01 đặc biệt có nguy cơ không hoàn thành trong thời gian hiệu lực của hiệp định.

Theo Kiểm toán Nhà nước, ngoài những nguyên nhân khách quan như COVID-19, thời tiết và khó khăn trong giải phóng mặt bằng, còn có lý do từ việc nhà thầu không huy động đủ nguồn lực thi công, gây chậm trễ tiến độ.

Dự án được khởi động vào tháng 6/2021 với mục tiêu nâng cấp và cải tạo 143 km Quốc lộ 19 từ Bình Định đến Gia Lai theo tiêu chuẩn đường cấp III. Tính đến tháng 6/2024, dự án đã hoàn thành 7/8 gói thầu xây lắp, và Gói thầu XL01 vẫn đang thi công, bao gồm 2 cầu với tổng giá trị hợp đồng lên tới 569 tỷ đồng, do Công ty Cổ phần Xây dựng Trung Nam 18 E&C đảm nhiệm.

Gần đây, vào đầu tháng 10/2024, Bộ GTVT đã nghiêm khắc phê bình Ban điều hành dự án và đơn vị tư vấn giám sát do không thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo trên. Bộ GTVT đã yêu cầu Ban Quản lý Dự án 2 rà soát thời gian huy động nhân sự giám sát chặt chẽ, đồng thời tổ chức kiểm điểm và cử lãnh đạo thường trực tại hiện trường cho đến khi Gói thầu XL01 hoàn tất đúng tiến độ yêu cầu.

Dự án Tăng cường kết nối giao thông khu vực Tây Nguyên có tổng mức đầu tư lên tới 3.654,4 tỷ đồng (tương đương 155,8 triệu USD), trong đó vay từ WB là 150 triệu USD (3.518,39 tỷ đồng), vốn đối ứng 3,7 triệu USD (86,79 tỷ đồng) và vốn viện trợ không hoàn lại từ Chính phủ Australia cho thiết kế kỹ thuật là 2,1 triệu USD (49,26 tỷ đồng).