Đề nghị điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia để làm đường sắt tốc độ cao

Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy đã trình bày tờ trình vào sáng 23/10 về việc thực hiện Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam trước năm 2030 trong Hội nghị lần thứ 10 của Ban Chấp hành Trung ương Khóa 13. Dự án này dự kiến sẽ sử dụng khoảng 10.827 ha đất, do đó cần bổ sung quỹ đất để đảm bảo phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, kết nối liên ngành và phát triển các vùng động lực kinh tế của đất nước.

Ngoài ra, vào năm 2025 cũng sẽ tới thời điểm điều chỉnh các Quy hoạch tỉnh, do đó việc phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất quốc gia cần được tiến hành sớm nhằm phân bổ hợp lý chỉ tiêu sử dụng đất cho các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Ông Duy cho biết, việc rà soát chỉ tiêu sử dụng đất trong Quy hoạch và Kế hoạch quốc gia đang gặp khó khăn vì nhiều chỉ tiêu đã không còn phù hợp. Nguyên nhân phần lớn là do dự báo nhu cầu sử dụng đất chưa chính xác, dẫn đến quy hoạch sử dụng đất được phê duyệt năm 2019 đã lỗi thời.

Nếu không có sự điều chỉnh kịp thời sẽ gây cản trở cho các dự án trọng điểm quốc gia, làm giảm khả năng thu hút đầu tư và ảnh hưởng đến thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội đã được thống nhất.

Chính phủ đã đề xuất Quốc hội xem xét quyết định chủ trương điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, hướng tới tầm nhìn đến năm 2050 tại Kỳ họp thứ 8. Sau đó, Chính phủ sẽ tiến hành lập, thẩm định và trình Quốc hội xem xét quy hoạch chi tiết vào kỳ họp cuối năm 2025.

Đại diện cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, đã đồng thuận với việc điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất quốc gia. Tuy nhiên, Ủy ban khuyến nghị Chính phủ cần thực hiện đánh giá chi tiết và làm rõ nguyên nhân của sự bất hợp lý trong nhiều chỉ tiêu sử dụng đất, đặc biệt là trong lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa và thể thao khi chỉ đạt từ 2-5,5%.

Bên cạnh đó, Ủy ban Kinh tế cũng muốn Chính phủ làm rõ những tác động của việc điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất tới quá trình đô thị hóa và sự phát triển hạ tầng. Cần có sự rà soát kỹ lưỡng về nhu cầu sử dụng đất của các địa phương và có phương án phân bổ hợp lý, đồng thời bảo đảm các chiến lược của Đảng và Nhà nước về việc bảo vệ diện tích đất trồng lúa, duy trì độ che phủ rừng, và đảm bảo đất cho đồng bào dân tộc thiểu số và công tác ứng phó với biến đổi khí hậu.

Vào giữa tháng 9, hội nghị Trung ương 10 khóa 13 đã thống nhất chủ trương đầu tư toàn bộ tuyến đường sắt tốc độ cao (350 km/h) trên trục Bắc Nam và chỉ đạo các cơ quan thực hiện hoàn thiện hồ sơ để trình Quốc hội.

Tuyến đường sắt tốc độ cao sẽ bắt đầu tại ga Ngọc Hồi (Hà Nội) và kết thúc tại ga Thủ Thiêm (TP HCM), đi qua 20 tỉnh thành bao gồm Hà Nội, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai và TP HCM.

Chính phủ cũng đề xuất Quốc hội cho phép huy động các nguồn vốn trong nước để đầu tư cho dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam trong 12 năm (2024-2035), với mức trung bình 5,6 tỷ USD mỗi năm.