Đà Nẵng đề xuất lấn biển 300 ha làm khu thương mại tự do

Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Đà Nẵng, Lê Trung Chinh, vừa ký văn bản đề nghị gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư để thẩm định Đề án thành lập Khu thương mại tự do trước khi trình Thủ tướng Chính phủ xem xét và phê duyệt.

Khu thương mại này sẽ được xây dựng trên khoảng 300 ha diện tích lấn biển, kèm theo sự hoàn thiện của các hạ tầng và khu chức năng đồng bộ. Thành phố chưa công bố vị trí cụ thể cho dự án lấn biển, nhưng đang trong quá trình nghiên cứu và đánh giá tổng thể để xác định hướng đi và lộ trình đầu tư xây dựng.

Vào ngày 1/9, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có chuyến khảo sát tại khu vực ven đường Nguyễn Tất Thành, nơi dự kiến sẽ lấn biển 420 ha để phát triển khu dịch vụ logistics phục vụ cho khu thương mại tự do. Thủ tướng đã đồng ý về chủ trương lấn biển, nhưng nhấn mạnh cần tính toán kỹ lưỡng các vấn đề liên quan đến nguyên vật liệu và sử dụng đất.

Đà Nẵng trước đây đã triển khai hai khu đô thị lấn biển nằm ở hai bên cầu Thuận Phước, bao gồm khu đô thị quốc tế Đa Phước và khu đô thị mới Thuận Phước. Tuy nhiên, dự án Đa Phước hiện đang bị bỏ hoang do liên quan đến vụ án của Phan Văn Anh Vũ.

Khu thương mại tự do Đà Nẵng được kỳ vọng sẽ là mô hình tiên phong tại Việt Nam kết hợp các chức năng như logistics, cảng biển, sân bay, cùng nhiều hoạt động thương mại, dịch vụ và công nghiệp chế biến. Chính quyền thành phố dự đoán khu thương mại tự do có khả năng đóng góp khoảng 8-9% vào GRDP của Đà Nẵng vào năm 2030 và có thể đạt tới 25% vào năm 2050, đồng thời dự kiến thu hút khoảng 41.000 lao động vào năm 2030 và 137.000 lao động vào năm 2050.

Tổng mức đầu tư dự kiến cho khu thương mại tự do là khoảng 40.300 tỷ đồng, chia thành hai giai đoạn khác nhau. Ở giai đoạn 1, từ khi được phê duyệt đến năm 2029, sẽ tiến hành xây dựng khu bến Liên Chiểu và các khu vực hậu cần cảng, đảm bảo tiếp nhận tàu có trọng tải 100.000 tấn hoặc lớn hơn; đồng thời hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng và chọn nhà đầu tư chiến lược cho việc xây dựng hạ tầng trong các khu chức năng.

Khái toán mức đầu tư cho giai đoạn này vào khoảng 36.000 tỷ đồng, trong đó chi phí giải phóng mặt bằng ước tính là 20.755 tỷ đồng (chiếm 58% tổng vốn) và chi phí đầu tư cơ sở hạ tầng là 15.132 tỷ đồng (chiếm 42% tổng vốn).

Giai đoạn 2 sẽ được triển khai sau năm 2029 với kế hoạch mở rộng khu thương mại tự do tại các khu vực cảng Tiên Sa (nằm dưới chân bán đảo Sơn Trà, sau khi chuyển đổi công năng thành cảng du lịch), cũng như tái cấu trúc đô thị quanh nhà ga đường sắt trung tâm thành phố. Chi phí cho giai đoạn này ước tính sẽ vượt qua 4.300 tỷ đồng từ nguồn vốn ngoài ngân sách.

Khu vực nhà ga đường sắt giữa trung tâm Đà Nẵng sẽ được cải tạo khi thành phố bắt đầu triển khai giai đoạn hai của khu thương mại tự do.

Đà Nẵng đã đề xuất nhà nước có kế hoạch điều chỉnh ngân sách cho các dự án phát triển hạ tầng tới ranh giới khu thương mại tự do, với nghĩa vụ giải phóng mặt bằng. Nếu nhà đầu tư chiến lược tự thực hiện việc giải phóng mặt bằng và xây dựng hạ tầng, có thể khấu trừ tiền thuê đất.

Trước đó, vào giữa tháng 6, Quốc hội đã thông qua nghị quyết về việc tổ chức chính quyền đô thị và thử nghiệm một số cơ chế đặc thù nhằm thúc đẩy phát triển TP Đà Nẵng. Trong đó, thành phố được phép thành lập khu thương mại tự do gắn liền với cảng biển Liên Chiểu, đồng thời thử nghiệm các cơ chế chính sách nhằm thu hút đầu tư, phát triển tài chính, thương mại, du lịch và dịch vụ chất lượng cao.

Theo chỉ đạo của Thủ tướng vào tháng 10, Ủy ban Nhân dân TP Đà Nẵng cần hoàn thiện đề án và hồ sơ để thành lập khu thương mại tự do trước tháng 12 năm 2024, sau đó gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định và trình Thủ tướng quyết định vào đầu năm 2025.