Những kỹ năng phòng cháy chữa cháy ai cũng cần biết

Trong thời gian gần đây, nhiều tỉnh thành trên khắp cả nước đã liên tiếp xảy ra các vụ cháy nổ, gây ra những hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Vì vậy, mỗi cá nhân cần tự trang bị một số kỹ năng phòng cháy chữa cháy cơ bản nhằm giảm thiểu nguy cơ hỏa hoạn và giảm thiểu thiệt hại khi xảy ra sự cố cháy nổ.

1. Rủi ro khó lường từ các vụ cháy nổ

Trong thời gian gần đây, các phương tiện truyền thông liên tục đưa tin về các vụ hỏa hoạn gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Trong số đó, các sự kiện cháy nổ thường xảy ra tại các khu công nghiệp, tòa nhà chung cư cao tầng, cơ sở sản xuất, trung tâm thương mại, và nhiều cơ sở kinh doanh dịch vụ như quán hát karaoke.

Một số vụ cháy đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng về người và tài sản. Ví dụ, vụ cháy tại một quán karaoke ở quận Cầu Giấy (Hà Nội) vào đầu tháng 8/2022 đã khiến 3 chiến sỹ Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy hy sinh trong khi đang làm nhiệm vụ. Ngày 10/9/2022, tại Thanh Oai (Hà Nội), một vụ cháy và nổ xảy ra tại một kho xưởng, khiến 3 mẹ con thiệt mạng. Chúng ta cũng không thể không nhắc đến vụ cháy thảm khốc tại một quán karaoke ở Bình Dương vào đầu tháng 9/2022, khiến hàng chục người thiệt mạng.

Ảnh: Thời gian qua cả nước chứng kiến nhiều vụ hoả hoạn, cháy nổ nghiêm trọng.

Có thể thấy rằng, cháy nổ có thể xảy ra bất cứ lúc nào và ở bất kỳ đâu. Các cơ sở kinh doanh, công trình sản xuất, quán bar, vũ trường và nhiều nơi khác thường chứa nhiều vật liệu dễ cháy nổ, được thiết kế với kiến trúc phức tạp và có sự tập trung đông người. Nếu không tuân thủ đúng quy định về phòng cháy và chữa cháy, thì khi xảy ra cháy nổ, hậu quả sẽ trở nên nghiêm trọng hơn rất nhiều.

2. Các nguyên nhân phổ biến gây cháy nổ

Cháy nổ có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, và dưới đây là những nguyên nhân phổ biến:

• Sử dụng thiết bị điện không đúng cách: Việc sử dụng các thiết bị điện vượt quá công suất được quy định trong hệ thống dây dẫn có thể gây nhiệt độ cao, nguy cơ chập điện và dẫn đến cháy nổ. Đặc biệt, trong mùa mưa bão hoặc những ngày nắng nóng, việc sử dụng thiết bị làm mát gây quá tải điện cũng làm tăng nguy cơ cháy nổ.
• Không kiểm tra định kỳ các thiết bị điện trong gia đình hoặc không tắt các thiết bị khi ra ngoài.
• Tự sửa chữa hoặc can thiệp vào các thiết bị điện mà không có sự tư vấn từ các thợ điện chuyên nghiệp có thể dẫn đến sai lệch so với thiết kế ban đầu, không đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật, và gây cháy nổ.
• Sử dụng thiết bị hàn kim loại mà không tuân thủ đúng kỹ thuật. Ngọn lửa có nhiệt độ cao và có thể bắn ra xung quanh, khi tiếp xúc với các đồ vật dễ cháy có thể gây cháy nổ.
• Sử dụng bếp gas không đúng cách: Không khóa gas sau khi nấu ăn, rò rỉ gas do dây dẫn bình gas bị đứt, hoặc sử dụng bình gas cũ không an toàn cho người dùng.
• Để điện thoại hoặc sạc dự phòng trong cốp xe có thể dẫn đến nguy cơ cháy nổ: Khi di chuyển trên một quãng đường dài, đặc biệt trong thời tiết nắng nóng, cốp xe có thể tỏa nhiệt và gây cháy nổ cho điện thoại hoặc pin. Hơn nữa, cốp xe thường chứa xăng, dầu nhớt, và điều này có thể khiến cho cháy nổ trở nên nghiêm trọng và nguy hiểm cho tính mạng.

Ảnh: Thiết bị điện tử tiềm ẩn những nguy cơ cháy nổ, khi sử dụng phải cẩn trọng, chú ý.

3. Những kỹ năng cơ bản trong phòng cháy chữa cháy mà ai cũng cần biết

Trong tình huống xảy ra cháy nổ, việc nắm vững những kỹ năng cơ bản về phòng cháy chữa cháy và thực hiện chúng đúng cách có thể giúp bảo vệ bản thân và người khác:

Dưới đây là một số hướng dẫn quan trọng khi đối mặt với cháy nổ:

• Ngay lập tức gọi 114 để yêu cầu sự giúp đỡ từ lực lượng cảnh sát phòng cháy chữa cháy.
• Thoát khỏi đám cháy một cách nhanh chóng là quan trọng nhất. Không cố gắng tìm hiểu nguyên nhân gây cháy hoặc cố mang theo đồ vật quý giá.
• Tránh sử dụng thang máy khi xảy ra cháy nổ.
• Sử dụng mặt nạ phòng độc khi phải tiếp xúc với lửa hoặc khói. Trong tình huống thiếu mặt nạ, có thể dùng các tấm vải ẩm như chăn, màn hoặc quần áo để bao phủ miệng và mũi, sau đó đặt chúng trên mình để giúp hạn chế tiếp xúc với khói và thoát ra khỏi nguy hiểm. Tránh để lửa tiếp xúc trực tiếp với trang phục.
• Khi di chuyển trong tình huống cháy, hãy men theo tường hoặc dựa vào tường. Tránh di chuyển thẳng để tránh hít phải khói từ đám cháy.
• Trước khi mở cửa, hãy kiểm tra nhiệt độ để đảm bảo an toàn và tránh nguy cơ bỏng tay.
• Khi đã thoát ra ngoài cửa sổ hoặc hành lang, cần vẫy tay và la hét để thu hút sự chú ý của nhân viên cứu hộ.
• Trong trường hợp quần áo bị bén lửa, không nên chạy vì gió có thể khiến cho lửa cháy mạnh hơn. Thay vào đó, nên dùng tay để che mặt, sau đó nằm xuống và lăn qua lăn lại để dập tắt lửa. Không nên nhảy vào nước trong trường hợp không an toàn, vì nước có thể bị nấu sôi.
• Nếu lối thoát hiểm bị tắc hoặc không an toàn, người gặp nạn có thể chạy ra ban công, cửa sổ hoặc sử dụng đồ vải để làm thang dây và leo xuống đất. Lưu ý rằng không nên nhảy từ các tầng cao xuống nếu không có hướng dẫn từ nhân viên cứu hộ.

Ảnh: Khi có cháy nổ nên ngay lập tức gọi 114 để yêu cầu sự giúp đỡ từ lực lượng cảnh sát phòng cháy chữa cháy.

4. Những lưu ý khi phòng chống cháy nổ

Để tăng cường biện pháp phòng cháy chữa cháy, hãy tuân theo những quy tắc dưới đây:

• Hạn chế việc lưu trữ các vật liệu dễ cháy trong nhà, đặc biệt là xăng, dầu và các loại khí đốt. Trong trường hợp cần thiết, phải đảm bảo có biện pháp an toàn để phòng cháy chữa cháy.
• Tránh để các vật dễ bắt lửa gần nguồn điện hoặc thiết bị điện.
• Khi ra khỏi nhà, hãy tắt tất cả thiết bị điện, đèn dầu, và đảm bảo rằng bình gas đã được khóa sau khi sử dụng.
• Thực hiện kiểm tra định kỳ các thiết bị điện trong gia đình để phát hiện sớm nguy cơ cháy nổ và xử lý kịp thời.
• Khi tiến hành công việc cắt kim loại, cần che chắn cẩn thận và tránh để các vật liệu dễ bắt lửa gần.
• Người vận hành các loại xe chở xăng dầu cần tuân thủ giới hạn tốc độ, thực hiện bảo dưỡng định kỳ và không hút thuốc khi lái xe.
• Trong gia đình hoặc các cơ sở sản xuất, hãy trang bị các phương tiện phòng cháy chữa cháy như bình cứu hỏa, chuông báo cháy, mặt nạ phòng độc để có khả năng ứng cứu nhanh chóng trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn.
• Tất cả mọi người nên học và trang bị kiến thức cơ bản về việc sử dụng thiết bị cứu hỏa và biết cách xử lý đúng cách khi gặp sự cố cháy nổ.

Ảnh: Trang bị kiến thức về PCCC, cách xử lí khi gặp cháy nổ, cách sử dụng bình cứu hoả là vô cùng quan trọng.

Mong rằng việc tuân theo những hướng dẫn về phòng cháy chữa cháy dưới đây của Xemnha.vn sẽ giúp bạn và cộng đồng xung quanh tạo ra môi trường an toàn hơn và giảm nguy cơ cháy nổ.