Đề nghị bãi bỏ Nghị quyết số 06 vì đã đủ quy định xử lý dự án chậm tiến độ
UBND TP. Hải Phòng đã đề xuất HĐND thành phố xem xét việc bãi bỏ Nghị quyết số 06/NQ-HĐND sau hơn 8 năm thi hành, nhằm kiểm tra, rà soát và xử lý các dự án cùng địa điểm có dấu hiệu vi phạm pháp luật về đất đai. Theo quan điểm của UBND TP. Hải Phòng, Nghị quyết số 06 hiện còn nhiều hạn chế và hệ thống pháp luật đã có đủ quy định để giải quyết các dự án vi phạm, do đó, cần chấm dứt hiệu lực của Nghị quyết này.
HẠN CHẾ CỦA NGHỊ QUYẾT 06
UBND TP. Hải Phòng nhận định rằng, bên cạnh những thành tựu đã đạt được, quá trình thực hiện Nghị quyết số 06/NQ-HĐND của HĐND thành phố vẫn tồn tại nhiều vấn đề hạn chế. Đặc biệt, công tác rà soát và lập danh sách các địa điểm vi phạm pháp luật về đất đai chưa được thực hiện một cách đồng bộ và kịp thời giữa các địa phương. Hệ quả là nhiều dự án được liệt kê trong nghị quyết bị xác định không có lỗi từ phía nhà đầu tư, dẫn đến việc không thể thực hiện xử lý vi phạm và thu hồi đất như kế hoạch ban đầu.
Trong số 254 dự án được rà soát bổ sung từ các quận huyện, có đến 30% số dự án nợ tiền sử dụng đất và tiền thuê đất, tuy nhiên vẫn chưa có biện pháp cưỡng chế thuế, do đó chưa đủ cơ sở pháp lý để thực hiện quy trình thu hồi đất.
THÁCH THỨC TRONG VIỆC THU HỒI ĐẤT
Một số dự án đã có quyết định thu hồi nhưng chưa xác định được giá trị hoàn trả cho các doanh nghiệp hoặc mặc dù đã xác định nhưng quy trình hoàn trả giá trị đầu tư hợp pháp cho các doanh nghiệp vẫn chưa hoàn tất. Những dự án điển hình như khu đất của Công ty cổ phần ACS Việt Nam (quận Dương Kinh), Công ty cổ phần Hóa dầu và Xơ sợi dầu khí (quận Hải An) và Công ty cổ phần đầu tư phát triển Vạn Xuân (quận Dương Kinh) vẫn chưa thể được thu hồi vì lý do tương tự.
Bên cạnh đó, công tác thực hiện Nghị quyết số 06 chủ yếu hiện nay chỉ tập trung vào việc kiểm tra, rà soát và xử lý các dự án cụ thể. Một số giải pháp tổng thể nêu ra trong nghị quyết như cơ chế chính sách, tài chính, và bồi thường giải phóng mặt bằng lại chưa được quan tâm thực hiện một cách hiệu quả.
UBND TP. Hải Phòng nhận định rằng những vấn đề tồn tại này bên cạnh nguyên nhân chủ quan vẫn còn chứa đựng nguyên nhân khách quan. Đáng chú ý, Nghị định số 01/2017/NĐ-CP được ban hành vào ngày 6/1/2017 đã có tác động đến tiến độ thu hồi đất cho các dự án vi phạm.
Nghị định này quy định việc gia hạn tiến độ sử dụng đất lên đến 24 tháng cho các dự án chậm tiến độ và chỉ thực hiện thủ tục thu hồi đất sau thời hạn này nếu chủ sử dụng đất vẫn chưa hoạt động.
CÁC QUY ĐỊNH MỚI LIÊN QUAN ĐẾN SỬ DỤNG ĐẤT
Nghị định cũng quy định rằng trong trường hợp chấm dứt hoạt động dự án, chủ đầu tư sẽ được phép tiếp tục sử dụng đất trong 24 tháng để thực hiện việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất hoặc bán tài sản hợp pháp gắn liền với đất cho nhà đầu tư khác.
Hơn nữa, một số nội dung liên quan đến việc xây dựng các quy định trong Nghị quyết số 06 đã được Chính phủ và các bộ ngành ban hành trong các văn bản quy phạm pháp luật, không còn thuộc thẩm quyền của UBND cấp tỉnh như thẩm định nhu cầu sử dụng đất và năng lực của nhà đầu tư.
Ngoài ra, nhiều khu đất chưa có dự án đầu tư được phê duyệt, khiến không có căn cứ hợp lý để gia hạn sử dụng đất. Một số khu đất thuộc sự quản lý của các doanh nghiệp nhà nước hoặc tập đoàn lớn như Vinashin cũng gặp khó khăn trong việc xử lý.
Đồng thời, các tổ chức bị thu hồi đất đã tích cực phản đối, không hợp tác với các đoàn kiểm tra, kéo dài quy trình xử lý. Thêm vào đó, nhiều tổ chức sử dụng đất thế chấp ngân hàng nhưng không thanh toán nợ hoặc đã phá sản, khiến tài sản trên đất bị ngân hàng quản lý và phát mại, gây tranh chấp và kéo dài thời gian xử lý.
LÝ DO NGỪNG THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT SỐ 06
UBND TP. Hải Phòng khẳng định rằng để giải quyết dứt điểm các dự án vi phạm còn tồn đọng và hoàn thành các mục tiêu mà Nghị quyết số 06 đã đề ra, trong thời gian tới, cần tiếp tục thực hiện thu hồi dứt điểm các địa điểm đã có quyết định thu hồi nhưng chưa bàn giao đất cho Nhà nước.
Theo UBND TP. Hải Phòng, cơ quan có trách nhiệm cần tiếp tục giám sát việc đưa đất vào sử dụng tại các địa điểm được gia hạn thời gian sử dụng đất 24 tháng, xác định các khoản chi phí liên quan đến việc sử dụng đất.
Ngoài ra, việc xử lý các địa điểm mà Sở Tài nguyên và Môi trường đã tổng hợp kết quả rà soát từ UBND các quận huyện cũng cần nhanh chóng hoàn tất. Đồng thời, tập trung vào việc xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền của UBND và HĐND thành phố theo quy định của Luật Đất đai năm 2024 và các nghị định hướng dẫn thi hành.
UBND TP. Hải Phòng cũng nhận thấy rằng trong quá trình thực hiện nghị quyết, nhiều nội dung và giải pháp đã được Chính phủ ban hành quy định chi tiết, nhiều nội dung không còn phù hợp với quy định mới của pháp luật. Luật Đất đai năm 2024 và các văn bản hướng dẫn cũng đã bổ sung những quy định rõ ràng hơn về xử lý vi phạm trong sử dụng đất.
Theo UBND TP. Hải Phòng, hệ thống pháp luật hiện tại đã đủ điều kiện để kiểm tra và xử lý các dự án vi phạm như chậm tiến độ và không sử dụng đất. Do đó, việc đề nghị HĐND thành phố dừng thực hiện Nghị quyết số 06/NQ-HĐND là cần thiết. Tuy nhiên, theo thông báo từ Thường trực HĐND TP. Hải Phòng, kỳ họp thường kỳ cuối năm 2024 dự kiến diễn ra từ ngày 4-6/12/2024, HĐND thành phố vẫn chưa xem xét việc bãi bỏ nghị quyết này.