9 dự án giao thông trọng điểm ĐBSCL đang gặp vướng mắc gì?
Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Duy Lâm đã có mặt tại hội nghị tháo gỡ các vấn đề khó khăn và thúc đẩy phát triển hạ tầng giao thông tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) vào sáng ngày 16/10.
Trong báo cáo gửi Thủ tướng Phạm Minh Chính, ông cho biết công tác giải phóng mặt bằng cho các dự án cao tốc đang được tiến hành, đã đạt trên 99%, cơ bản đáp ứng tiến độ thi công.
Riêng đối với Dự án đường Hồ Chí Minh, tiến độ thi công chưa đạt yêu cầu, cụ thể tại đoạn qua tỉnh Kiên Giang chỉ đạt 56%, trong khi đoạn qua tỉnh Bạc Liêu đạt 82%. Ngoài ra, Dự án Cao Lãnh - Lộ Tẻ vẫn còn vướng mắc tại nút giao Lộ Tẻ, qua TP Cần Thơ.
Thứ trưởng Nguyễn Duy Lâm nhận định rằng, mặc dù các địa phương đã nỗ lực rất nhiều, công tác giải phóng mặt bằng vẫn chưa hoàn thành như yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, dự kiến đến tháng 9 năm 2024.
Về dự án thi công, trong số 450 mũi thi công đã được huy động, có hơn 6.500 nhân công và 2.200 thiết bị đang được sử dụng tại khu vực ĐBSCL. Riêng Dự án Cần Thơ - Cà Mau đã huy động 183 mũi thi công, với 971 thiết bị và 3.000 nhân lực phục vụ.
Tuy nhiên, tiến độ của hầu hết các dự án vẫn chậm hơn so với kế hoạch từ 4% đến 15%, nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ việc nguồn vật liệu cát chưa đủ để đáp ứng yêu cầu thi công, dẫn đến tình trạng lãng phí đáng kể về thời gian và nguồn lực, ảnh hưởng đến hiệu quả thi công.
Đặc biệt, Bộ GTVT lưu ý rằng, Dự án Cần Thơ - Cà Mau và đường Hồ Chí Minh cần hoàn tất công tác gia tải vào ngày 31/12/2024 để đảm bảo hoàn thành vào ngày 31/12/2025. Hiện tại, công suất khai thác cát cho Dự án Cần Thơ - Cà Mau mới chỉ đạt 54.000m3 trong tổng 76.000m3, trong khi Dự án đường Hồ Chí Minh chỉ đang thi công các công trình cầu do chưa hoàn thành thủ tục cấp mỏ.
Bộ GTVT cho biết, về vấn đề vốn, nguồn ngân sách đã cơ bản đảm bảo cho tiến độ thi công. Tuy nhiên, Dự án Cao Lãnh - An Hữu cần bổ sung 250 tỷ đồng, trong khi Dự án cầu Rạch Miễu 2 cần 1.192 tỷ đồng, và Bộ GTVT đã đề xuất các cơ quan liên quan xử lý.
Mặc dù có nhiều nỗ lực trong việc xác định nguồn cát đắp cho các dự án, khu vực ĐBSCL vẫn gặp khó khăn trong việc cung ứng vật liệu. Về cát sông, tổng nhu cầu khoảng 65 triệu m3, nhưng công suất khai thác vẫn chưa đủ khả năng đáp ứng, do thời gian thủ tục kéo dài.
Các tỉnh như Tiền Giang, Bến Tre, và Vĩnh Long vẫn đang xử lý thủ tục cấp phép, với một số lượng cát đáng kể vẫn chưa xác định được nguồn khai thác. Tỉnh Vĩnh Long đã xác định được một phần, đang thực hiện cấp phép, nhưng vẫn còn đường dài phía trước để hoàn tất thủ tục.
Liên quan đến khai thác cát biển, việc vận chuyển cát từ Sóc Trăng đã đáp ứng một phần nhu cầu cho Dự án Hậu Giang - Cà Mau. Tuy nhiên, việc này còn gặp khó khăn do mức mớn nước thấp và tình hình thời tiết ảnh hưởng đến hoạt động của các tàu.
Trước những thách thức này, Thứ trưởng Nguyễn Duy Lâm đã đề nghị các tỉnh trong khu vực nhanh chóng tháo gỡ khó khăn, hoàn tất tất cả thủ tục cấp phép mỏ cho đến tháng 10/2024 để bảo đảm nguồn cung vật liệu cho dự án.
Các cơ quan chức năng cũng cần chỉ đạo mạnh mẽ trong công tác xây dựng kế hoạch và giám sát nguồn cung cấp vật liệu cho các dự án, trong đó có việc tăng cường nhân lực và thiết bị cho thi công, cũng như hoàn thiện các thủ tục nghiệm thu và thanh toán.
Về công tác giải phóng mặt bằng, các tỉnh trong khu vực như Tiền Giang, Đồng Tháp, và An Giang cần đẩy nhanh giải phóng mặt bằng và di dời hệ thống điện cao thế để sớm bàn giao mặt bằng cho các dự án.
Bộ GTVT và các bộ ban hành các chỉ đạo cụ thể để các hạng mục thi công được diễn ra thuận lợi và đúng tiến độ. Khu vực ĐBSCL hiện đang triển khai 9 dự án giao thông trọng điểm với tổng mức đầu tư lên tới 106 nghìn tỷ đồng, trong đó 8/9 dự án đang trong quá trình thi công và cơ bản đáp ứng các mục tiêu đề ra.
Dự án cao tốc Mỹ An - Cao Lãnh dự kiến sẽ khởi công vào đầu năm 2025, trong khi 6/8 dự án còn lại có kế hoạch hoàn thành vào năm 2025, góp phần quan trọng trong việc phát triển hệ thống giao thông tại khu vực ĐBSCL.