Nhà ở có bắt buộc phải có sổ hồng?
Sổ hồng, một thuật ngữ quen thuộc, thường được sử dụng để chỉ những giấy tờ quan trọng chứng minh quyền sở hữu và quyền sử dụng đất đai, nhà ở tại Việt Nam.
Định nghĩa chính xác hơn về sổ hồng là "Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở cùng tài sản khác liên quan đến đất". Mọi người gọi là sổ hồng bởi màu sắc đặc trưng của giấy. Đây không phải là thuật ngữ pháp lý chính thức mà chỉ là cách gọi phổ biến trong cộng đồng. Trong nội dung này, chúng tôi tiếp tục sử dụng thuật ngữ sổ hồng để thuận tiện cho bạn đọc.
Sổ hồng được cấp bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền và sẽ bao gồm các thông tin chi tiết về chủ sở hữu, quyền sở hữu đất đai, nhà ở, cũng như tài sản gắn liền với mảnh đất đó. Đây là chứng từ pháp lý xác nhận quyền sở hữu hợp pháp của tài sản và có giá trị như căn cứ pháp lý trong các giao dịch bất động sản.
Sổ hồng giữ vai trò then chốt trong việc xác minh quyền sở hữu nhà ở của cá nhân hoặc tổ chức. Khi thực hiện giao dịch mua bán hoặc chuyển nhượng bất động sản, sổ hồng là tài liệu thiết yếu. Các ngân hàng cũng thường yêu cầu có sổ hồng khi xét duyệt hồ sơ vay thế chấp.
Thêm vào đó, sổ hồng bảo vệ quyền lợi của chủ sở hữu trong trường hợp tranh chấp về quyền sở hữu diễn ra. Đối với các dự án quy hoạch từ Nhà nước, sổ hồng cung cấp cơ sở pháp lý cho việc tính toán đền bù, giải tỏa.
Sở hữu sổ hồng cho nhà ở không phải lúc nào cũng là yêu cầu bắt buộc. Theo quy định tại khoản 2 Điều 160 Luật Nhà ở 2023, một số giao dịch nhà ở không yêu cầu Giấy chứng nhận (hay còn gọi là sổ đỏ hoặc sổ hồng), chẳng hạn như:
- Mua bán, thuê mua, thế chấp nhà ở hình thành trong tương lai; bán nhà trong trường hợp giải thể hoặc phá sản;
- Tặng cho nhà tình nghĩa, nhà tình thương, nhà đại đoàn kết;
- Mua bán, thuê mua nhà ở có sẵn từ chủ đầu tư dự án trong các trường hợp như: nhà ở thuộc tài sản công, nhà ở xã hội, nhà ở phục vụ tái định cư không thuộc tài sản công;
- Cho thuê, cho mượn, nhờ người khác ở nhà;
- Nhận thừa kế nhà ở.
Như vậy, việc sở hữu sổ hồng cho nhà ở không phải lúc nào cũng cần thiết, nhưng trong nhiều trường hợp, nó lại trở thành yêu cầu quan trọng.
Cụ thể, trong giao dịch mua bán bất động sản, việc có sổ hồng sẽ giúp chính thức hóa giao dịch và bảo vệ quyền lợi của bạn. Thiếu sổ hồng có thể dẫn đến những rủi ro pháp lý nghiêm trọng.
Khi xây dựng hoặc cải tạo, thường sẽ yêu cầu bạn trình bày sổ hồng để xin giấy phép từ cơ quan chức năng.
Hơn nữa, nếu bạn muốn thực hiện quyền thừa kế bất động sản, cần phải có sổ hồng để chứng minh quyền sở hữu hợp pháp. Trong trường hợp vay thế chấp tại ngân hàng, việc cung cấp sổ hồng gần như là yêu cầu bắt buộc.
Mặc dù không phải ai cũng cần có sổ hồng ngay lập tức, nhưng việc sở hữu sổ hồng cho nhà ở lại mang lại nhiều lợi ích, giúp giảm thiểu rủi ro trong các giao dịch và tranh chấp pháp lý. Việc không có sổ hồng có thể gây ra những rắc rối và khó khăn trong việc thực hiện các quyền sở hữu. Do vậy, việc hiểu rõ các quy định và chắc chắn có sổ hồng cho bất động sản của mình là cần thiết để bảo vệ quyền lợi hợp pháp.
