Tỷ phú Ấn Độ chi 3 tỷ USD đầu tư vào khu ổ chuột lớn nhất châu Á
Tỷ phú Gautam Adani, người giàu thứ hai tại Ấn Độ, đang có kế hoạch đầu tư 3 tỷ USD vào việc cải tạo khu ổ chuột Dharavi tại Mumbai, nhưng hành trình này không hề đơn giản.
Dharavi, với diện tích rộng 240 ha, là khu ổ chuột lớn nhất châu Á, nơi sinh sống của một triệu cư dân và khoảng 20.000 doanh nghiệp. Nơi đây cũng nổi tiếng với bộ phim "Triệu phú ổ chuột" từng giành giải Oscar vào năm 2008 do đạo diễn Danny Boyle thực hiện.
Trong bối cảnh thị trường bất động sản đang phát triển mạnh mẽ ở Ấn Độ, Dharavi được coi là một "mỏ vàng" nhờ vị trí đắc địa và diện tích rộng lớn. Khu ổ chuột này nằm cách sân bay quốc tế chỉ khoảng 10 km và được kết nối bằng hai tuyến tàu hỏa chính, gần kề khu thương mại lớn nhất thế giới Bandra-Kurla với nhiều ngân hàng, công ty công nghệ cũng như các nhà hàng và khách sạn cao cấp.
Năm ngoái, Adani Group đã giành được hợp đồng cải tạo Dharavi. Tính đến ngày 24/11, tài sản của Gautam Adani được ước tính khoảng 70,8 tỷ USD, theo Bloomberg Billionaires Index.
Để thực hiện dự án này, một liên doanh đã được hình thành, trong đó Adani Properties nắm giữ 80% cổ phần cùng với Cơ quan Tái phát triển Dharavi. Họ đã hợp tác với kiến trúc sư Hafeez Contractor và hai công ty thiết kế quốc tế, Sasaki (Mỹ) và Burro Happold (Anh), để xây dựng quy hoạch tổng thể cho khu vực, dự kiến biến nơi đây thành một đô thị hiện đại với nhiều tiện ích như chung cư, văn phòng, trung tâm thương mại, trường học và bệnh viện.
Liên doanh này đặt mục tiêu hoàn thành dự án trong vòng 7 năm, và đã bắt đầu công việc khảo sát từ tháng 3 để xác định các hộ gia đình đủ điều kiện tái định cư. Tuy nhiên, dự án đang gặp phải nhiều thách thức lớn.

Dharavi hiện có mật độ dân số rất cao, với khoảng 354.167 người trên mỗi km². Theo kế hoạch, chỉ những cư dân sống tại đây trước năm 2000 mới đủ điều kiện tái định cư miễn phí, trong khi hàng trăm ngàn người khác sẽ cần được bố trí sang khu đất khác.
Katke, một luật sư có nguồn gốc từ khu ổ chuột, đã bày tỏ sự phản đối đối với các tiêu chí đủ điều kiện cho tái định cư. Ông khẳng định rằng tất cả cư dân đều phải được tái định cư với điều kiện sống tốt hơn.
Để giải quyết những vấn đề này, chính quyền bang Maharashtra đã cấp cho Adani 3 khu đất khác để chuyển dời những đối tượng không đủ điều kiện. Tuy nhiên, một trong những khu đất này là đầm lầy muối, rất quan trọng cho hệ sinh thái rừng ngập mặn của Mumbai, trong khi khu đất còn lại lại có khả năng ô nhiễm từ bãi chôn lấp.
Các nhà môi trường đã chỉ trích quyết định này và đã khởi kiện. Ông Jairam Ramesh, lãnh đạo đảng Congress, đã nhấn mạnh rằng tương lai của Mumbai đang bị đe doạ và nhấn mạnh vai trò quan trọng của các đầm lầy muối trong việc giảm thiểu ngập lụt trong mùa mưa.
Nhiều chính trị gia cũng bày tỏ sự phẫn nộ khi cho rằng Adani Group đang nhận được quá nhiều lợi ích từ dự án, cho rằng ông này có thể dễ dàng giành được các hợp đồng nhờ mối quan hệ tốt với các chính quyền địa phương.
Trong cuộc bầu cử địa phương diễn ra vào ngày 20/11, đảng Shiv Sena (SS) cũng đã bày tỏ hoài nghi về mục tiêu chính của Adani trong việc tái phát triển Dharavi. Họ cho rằng Adani đã nhận được hàng tỉ rupee đất miễn phí nhưng vẫn chưa rõ ràng về các điều kiện phát triển.
Mumbai với dân số 22 triệu người là một trong những thị trường bất động sản sôi động nhất Ấn Độ, với nhu cầu ngày càng tăng cho cả nhà ở và thương mại. Theo Hindustan Times, 70-80% giao dịch căn hộ tại đây thuộc phân khúc giá rẻ và trung cấp, từ khoảng 600.000 USD trở lên, nhưng cũng có nhiều dự án cao cấp với giá lên tới 12 triệu USD.
Trong khi thành phố này có 92 tỷ phú và 60.000 triệu phú, một nửa dân số vẫn sống trong các khu ổ chuột, phản ánh sự bất bình đẳng hiện hữu.
Dự án đầu tư 3 tỷ USD của Adani Group được cho là một trong những nỗ lực tập trung vào việc cải tạo Dharavi, tuy nhiên, bốn dự án cải tạo trước đây đều thất bại do sự phản đối của người dân. Dù thừa nhận những thách thức lớn trong việc xây dựng lại Dharavi, tỷ phú Adani vẫn giữ sự lạc quan rằng khu vực này trong tương lai sẽ trở thành nơi sản sinh ra "những triệu phú không có tiền tố ổ chuột".