Thủ đoạn ‘tổ lái đất’ đang làm lũng đoạn thị trường bất động sản

Các "nhóm thao túng giá đất" đã lợi dụng nhiều chiêu trò tinh vi để đẩy giá đất lên cao một cách bất thường nhằm thu lợi cho bản thân. Các hành vi này không chỉ gây rối loạn thị trường bất động sản (BĐS) mà còn tác động tiêu cực đến hoạt động của cơ quan nhà nước, khiến dư luận cảm thấy bức xúc.

Tình hình đấu giá đất gần đây tại nhiều khu vực, trong đó có Thanh Oai và Sóc Sơn (Hà Nội), xuất hiện thực tế các cá nhân đưa ra mức giá rất cao nhưng sau đó lại bỏ cuộc, dẫn đến việc hủy bỏ phiên đấu giá. Dư luận đặt ra câu hỏi về mục đích và động cơ thực sự của các đối tượng này cũng như giải pháp xử lý hiệu quả tình trạng này.

Theo Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng, Trưởng văn phòng Luật sư Kết Nối (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội), trong những vụ việc gần đây, có sự bất thường khi nhiều đối tượng đưa ra giá rất cao rồi dừng lại, khiến phiên đấu giá không thành. Hành động này có dấu hiệu của việc lên kế hoạch có chủ ý, nhằm thu lợi ích cá nhân, chứ không phải là hành động ngẫu nhiên.

Hiện nay, tình trạng sốt đất ảo và tăng giá đất vô lý diễn ra ở nhiều nơi. Các nhóm thao túng giá đất đã áp dụng nhiều phương thức tinh vi để tạo nên cơn sốt giá, chỉ nhằm thu lợi từ việc tăng giá này. Hành vi này không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ quan nhà nước mà còn khiến người dân muốn mua đất với giá thực không thể tiếp cận nổi, hoặc buộc phải trả giá cao cho các “cò đất” và nhóm thao túng.

Trên thực tế, đã có nhiều vụ việc bỏ cọc không bị xử lý hình sự, làm cho những cá nhân này ngày càng tự tin và lộng hành hơn. Theo quy định hiện hành, để có thể quy trách nhiệm hình sự đối với họ, cần có chứng cứ chứng minh hành vi lập khống hồ sơ hoặc thông đồng nhằm dìm giá, nâng giá thì mới có thể xử lý. Nhưng mức xử phạt hành chính hiện tại chỉ từ 7-10 triệu đồng, không đủ để răn đe.

Luật sư Hùng cũng nhấn mạnh rằng việc bỏ cọc thường được xem như một giao dịch dân sự, nơi người đấu giá tự chịu thiệt hại do năng lực tài chính hoặc không còn nhu cầu. Tuy vậy, trong trường hợp có dấu hiệu thông đồng nhằm nâng giá hoặc dìm giá để thu lợi, cần xem xét áp dụng trách nhiệm hình sự.

Các giải pháp nhằm ngăn chặn tình trạng này, theo Luật sư Hùng, cần thiết phải được thực hiện. Cụ thể, các cơ quan chức năng có thể yêu cầu người tham gia đấu giá chứng minh khả năng tài chính và nộp tiền ký quỹ nhằm đảm bảo thực hiện hợp đồng. Trong các phiên đấu giá, chỉ cho phép các bên đưa ra giá trong hạn mức tiền ký quỹ đã nộp, với việc đơn vị tổ chức có quyền giữ lại số tiền này cho các phiên đấu giá thành công.

Ngoài ra, cần quy định xử phạt nặng hơn cho những trường hợp bỏ cọc, nâng mức cọc lên 10-20% giá trị đấu giá ban đầu và bồi thường thiệt hại từ 30-50% giá trị cho những hành vi bỏ cọc.

Hơn nữa, cơ quan chức năng cũng có thể ban hành quy định để cấm người đã bỏ cọc tham gia đấu giá các tài sản khác trong tương lai. Việc ban hành Nghị quyết của Hội đồng thẩm phán hoặc hướng dẫn của các cơ quan tố tụng cũng sẽ giúp khắc phục các vấn đề phát sinh trong hoạt động đấu giá đất.

Các hành vi thao túng này gây thất thoát lớn cho ngân sách nhà nước và làm mất đi uy tín của thị trường đất đai, gây hoang mang trong dư luận. Việc áp dụng biện pháp mạnh mẽ để chấm dứt tình trạng này là rất cần thiết.