Nông dân được sử dụng đất đa mục tiêu

Hiện nay, diện tích đất nông nghiệp đang bị thu hẹp do quá trình đô thị hóa và sự mở rộng của các khu công nghiệp cũng như khu dân cư. Nông dân Trần Quang Thắng, Chủ tịch Hội Nông dân xã Điện Hoà (thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam), nhấn mạnh rằng các cơ quan chức năng cần thiết phải thực hiện các chính sách và biện pháp nhằm bảo vệ đất nông nghiệp phục vụ cho sản xuất của nông dân.

TẠI DIỄN ĐÀN NÔNG DÂN

Trong diễn đàn "Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam - Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường lắng nghe nông dân", diễn ra vào ngày 24/11/2024, ông Lương Quốc Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, chỉ ra rằng nông nghiệp tại Việt Nam đang đối mặt với nhiều vấn đề như quản lý đất đai phức tạp.

Vấn đề tập trung đất đai và quy mô sản xuất còn nhỏ lẻ, bên cạnh đó việc chuyển đổi tư duy và áp dụng công nghệ sản xuất xanh vẫn gặp nhiều khó khăn là những thách thức lớn mà nông dân phải đối mặt.

Do đó, nông dân rất mong chờ Chính phủ và các cơ quan chức năng sẽ đưa ra các giải pháp tháo gỡ vướng mắc về việc thi hành Luật Đất đai mới được Quốc hội thông qua.

Một vấn đề đáng chú ý là nhiều hộ nông dân đã hết thời hạn thuê đất nhưng chưa thể hoàn tất thủ tục gia hạn. Nông dân Nguyễn Cường, đến từ xã Diễn Trung, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An, chia sẻ rằng dù Chính phủ luôn khuyến khích nông dân đầu tư vào các mô hình sản xuất, nhưng chính hạn chế trong thời gian thuê đất khiến họ không dám đầu tư lâu dài.

Ông Đào Trung Chính, Cục trưởng Cục Quy hoạch và Phát triển tài nguyên đất, đã giải thích rằng nếu là đất giao, theo Luật Đất đai, thời hạn cho thuê sẽ tự động kéo dài tối đa lên tới 50 năm mà người dân không cần thực hiện thủ tục nào. Nếu đất đã hết thời hạn 20 năm nhưng không bị thu hồi, người dân vẫn có quyền tiếp tục sử dụng.

Để trả lời cho câu hỏi của nông dân về việc trồng cây phục vụ du lịch trên đất rừng, ông Đào Trung Chính cho biết cơ sở pháp lý cho việc kết hợp kinh tế dưới tán rừng đã được quy định rõ ràng trong Luật Đất đai mới.

LUẬT ĐẤT ĐAI VÀ NGUYÊN TẮC SỬ DỤNG ĐẤT ĐA MỤC TIÊU

Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy cũng đã khẳng định rằng Luật Đất đai cho phép sử dụng đất cho nhiều mục đích khác nhau. Tuy nhiên, khi thực hiện các hoạt động kinh doanh trên đất rừng, người dân phải phối hợp với chính quyền địa phương để xây dựng phương án phát triển nông nghiệp bền vững.

Ngoài ra, theo bà Đoàn Thị Thanh Mỹ, Vụ trưởng Vụ Đất đai, tại Điều 9 Luật Đất đai năm 2024, cũng đã quy định rõ về việc sử dụng một phần đất nông nghiệp cho các mục đích như xây kho bãi hoặc bảo quản nông cụ sản xuất.

ĐẤT LÂM TRƯỜNG VÀ QUY ĐỊNH THUẾ

Ông Võ Quan Huy, Giám đốc Công ty TNHH Huy Long An, nêu lên vấn đề từ hơn 20 năm trước khi chính quyền khuyến khích thành lập nông lâm trường. Tuy nhiên, do quản lý không hiệu quả đã dẫn đến sự thoái trào của mô hình này, khiến nhiều nông dân vẫn phải tiếp tục canh tác nhưng vẫn phải trả tiền thuê đất theo quy định của địa phương.

Theo quy định mới, việc thuê đất nông lâm trường phải thực hiện đấu giá, điều này gây khó khăn cho người nông dân vốn đã đầu tư nhiều năm. Ông Huy đề xuất cần có công thức thu tiền sử dụng đất nông nghiệp hợp lý.

Ông Mai Văn Phấn, Cục trưởng Cục Đăng ký và Dữ liệu thông tin đất đai, cho biết trong Luật Đất đai 2024, người dân không cần phải đấu giá mà chỉ cần có giấy tờ hợp lệ để được công nhận quyền sử dụng đất. Quy định này nhằm ưu tiên cho hộ đã có giấy tờ đang sử dụng đất nông lâm trường mà không cần phải đấu giá.

CÁC TRƯỜNG HỢP ĐẤT NÔNG NGHIỆP VÀ QUY ĐỊNH CỦA NHÀ NƯỚC

Ngoài ra, ông Nguyễn Bá Tân, một nông dân đến từ Quốc Oai, Hà Nội, đã hỏi về quy định chuyển đổi cấp giấy chứng nhận sử dụng đất khi một thửa đất vừa có đất nông nghiệp vừa có đất dịch vụ. Đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết mọi hiện trạng đất đều phải được phân loại rõ ràng. Nhà nước sẽ ghi nhận hiện trạng của đất này để làm cơ sở bồi thường trong trường hợp thu hồi.

Trường hợp người dân đang canh tác trên đất nông nghiệp nhưng lại bị thu hồi, ông Đào Trung Chính khẳng định rằng luật đã nêu rõ nếu đất chưa có thông báo thu hồi thì người dân vẫn được tự do canh tác. Nếu họ có quyền sử dụng đất, họ vẫn có thể chuyển nhượng bình thường.