Nhiều hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất ở TP HCM bị 'treo'

08/11/2024 - 19:10

Trong vài ngày qua, hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng đất của cư dân TP HCM đang gặp khó khăn trong việc thanh toán thuế do cơ quan thuế đang chờ hướng dẫn mới.

Từ ngày 1/8 đến nay, các khu vực tiếp nhận thủ tục đất đai tại UBND các quận như Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh và TP Thủ Đức đã ghi nhận tình trạng đông đúc khi người dân đến để nộp hồ sơ chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất ở, xin tách thửa hoặc chứng nhận quyền sử dụng đất. Nhiều người trong số này mong muốn hoàn tất thủ tục trước khi thành phố công bố bảng giá đất mới, bởi vì thuế phí có thể gia tăng từ vài trăm triệu lên đến hàng tỷ đồng.

Nhiều hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất ở TP HCM bị 'treo' - ảnh 1

Chẳng hạn, anh Trần Văn Bình, cư dân đường Trịnh Hoài Đức (quận 9 cũ), cho biết đã vay mượn từ bạn bè và người thân để thực hiện chuyển đổi cho lô đất nông nghiệp diện tích 250 m2 sang thổ cư. Anh lo ngại rằng việc áp dụng bảng giá mới sẽ làm cho thuế chuyển đổi mục đích sử dụng đất tăng từ 280 triệu đồng lên hơn 3 tỷ đồng theo dự thảo điều chỉnh giá đất của thành phố.

Cũng trong tình cảnh tương tự, chị Thanh Thúy ở Nhơn Đức, Nhà Bè, đang hoàn tất hồ sơ chuyển đổi cho 150 m2 đất nông nghiệp. Chị rất lo lắng khi dự kiến mức thuế từ 500 triệu đồng có thể vọt lên tới 8 tỷ đồng. Điều này đã khiến chị và gia đình cảm thấy áp lực không nhỏ.

Đáng chú ý, phần lớn hồ sơ xin chuyển mục đích sử dụng đất từ ngày 1/8 trở đi vẫn đang bị trì hoãn tại khâu tính thuế. Các cơ quan thuế quận, huyện và TP Thủ Đức vẫn tiếp nhận hồ sơ nhưng chưa thể thực hiện việc tính toán thuế do đang chờ hướng dẫn mới từ Cục Thuế TP HCM.

Ngoài ra, một số người như anh Bình đang phải chạy đôn chạy đáo vay tiền để hoàn tất các thủ tục, nhưng đến khâu tính thuế thì lại gặp phải sự trì hoãn. Anh chia sẻ: "Nếu thành phố chưa áp dụng bảng giá mới thì vẫn phải dựa vào bảng giá cũ theo quy định của Luật Đất đai 2024 để tính thuế chứ không thể dừng lại." Điều này thực sự gây khó khăn cho người dân.

Tương tự, hồ sơ của chị Thủy đã được tiếp nhận từ ngày 1/8 nhưng vẫn chưa có thông báo tính thuế. Chị đặt câu hỏi về lý do phải đợi khi mà bảng giá đất mới chưa áp dụng.

Từ góc độ môi giới tại TP Thủ Đức, một số khách hàng cũng đang gấp rút ký hợp đồng mua bán nhà để tránh tăng thuế chuyển nhượng. Một số hồ sơ vẫn được tiếp nhận thường xuyên và dự kiến trong vòng 2 tuần tới, khách hàng sẽ nhận được thông báo thuế.

Về nguyên nhân dẫn đến việc tắc nghẽn này, lãnh đạo một văn phòng công chứng tại TP Thủ Đức cho biết, sự thay đổi trong cách tính nghĩa vụ tài chính theo Luật Đất đai 2024 là nguyên nhân chính. Trước đây, ngoài giá bảng giá đất, còn có quy định áp dụng hệ số điều chỉnh, nhưng với cách tính mới, hệ số này đã bị loại bỏ.

Dù Luật Đất đai 2024 cho phép sử dụng bảng giá đất cũ đến ngày 31/12/2025, nhưng giá hiện tại đã bị giới hạn trong khung giá nên thường dưới mức giá thị trường, khoảng 30%. Việc không áp dụng hệ số K trong lần tính mới có thể làm cho thuế tính ra thấp, dẫn đến lo ngại về thất thoát ngân sách.

Nhiều hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất ở TP HCM bị 'treo' - ảnh 2

Đại diện Cục thuế TP HCM chia sẻ rằng họ vẫn tiếp nhận hồ sơ nhưng chưa thể xử lý vì vẫn đang chờ hướng dẫn từ UBND TP HCM về việc xác định giá đất. Tổng cục thuế đã chỉ đạo các cơ quan thuế thực hiện theo đúng luật và nghị định mới, và bảng giá đất hiện tại vẫn trong thẩm quyền xác định bởi UBND.

Luật sư Trần Đức Phượng cho rằng, vì chưa có bảng giá đất mới, cơ quan thuế cần áp dụng bảng giá cũ để giải quyết hồ sơ cho dân. Việc tạm dừng xử lý hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất là chưa hợp lý.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP HCM, cũng nhấn mạnh rằng trong thời gian hoàn thiện bảng giá đất mới, thành phố nên tiếp tục sử dụng bảng giá cũ và hệ số điều chỉnh, nhằm giảm áp lực tài chính cho người dân khi thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận và nộp tiền sử dụng đất.