Nhiều giao dịch nhà đất TP HCM ngưng trệ vì chờ thuế

Ông Võ Hoàng Giang, cư trú tại TP Thủ Đức, đang trải qua những ngày căng thẳng do nguy cơ mất hợp đồng mua nhà và tiền đặt cọc. Theo thông tin từ ông, vào tháng 8, ông đã vay ngân hàng 7,5 tỷ đồng để mua một căn hộ tại quận Bình Thạnh với giá 11,8 tỷ đồng, trong đó đã đặt cọc 500 triệu đồng cho bên bán.

Trong thỏa thuận, ông Giang cam kết hoàn tất việc nộp thuế và chuyển nhượng tài sản trong vòng 20 ngày kể từ ngày công chứng. Sau khi hoàn thành các thủ tục, ngân hàng sẽ giải phóng số tiền đã phong tỏa, giúp ông nhận nhà. Tuy nhiên, nếu quá thời gian cam kết mà không hoàn thành, hợp đồng sẽ bị hủy và ông sẽ mất tiền cọc.

Vào ngày 29/8, ông Giang đã đến văn phòng đăng ký đất đai quận Bình Thạnh để nộp hồ sơ và nhận hẹn từ cơ quan thuế là ngày 17/9 sẽ có kết quả. Tuy nhiên, đến nay, ông vẫn chưa nhận được phản hồi nào từ phía cơ quan chức năng. Khi hỏi lại, ông chỉ được thông báo rằng mọi thứ đang bị chậm trễ do vướng mắc trong Luật đất đai.

Vì đã vượt quá thời gian cam kết, bên bán đã yêu cầu hủy hợp đồng và giữ lại số tiền cọc 500 triệu đồng. Ông Giang chia sẻ rằng gia đình ông đang trong tình trạng bất an khi phải trả lãi ngân hàng hơn 50 triệu đồng mỗi tháng, trong khi vẫn chưa có nhà. "Khi tôi đến công chứng, nhân viên văn phòng đất đai không đề cập gì về vấn đề thuế. Họ chỉ hẹn ngày trả kết quả mà không thông báo về bất kỳ thay đổi nào. Tôi cứ ngỡ rằng mọi thủ tục sẽ được hoàn thành trong khoảng 10 đến 15 ngày như thường lệ," ông Giang cho biết.

Nhiều trường hợp khác cũng gặp tình trạng tương tự với hồ sơ nhà đất bị treo như ông Giang. Anh Nguyễn Trung Tín, một môi giới bất động sản tại quận 7, cho biết anh đang giữ nhiều giấy hẹn về việc nộp thuế đã quá hạn kể từ đầu tháng 8. Dù đã nhiều lần hỏi thông tin, nhưng tình hình vẫn chưa được cải thiện.

Cơ quan thuế trước đây đã hứa sẽ có hướng dẫn tính thuế mới vào đầu tháng 9, nhưng đến nay vẫn chưa có gì mới khiến không ít khách hàng bắt đầu đòi hủy hợp đồng, lấy lại tiền đặt cọc. "Hầu hết khách hàng đang cảm thấy lo lắng và ngừng các giao dịch trong thời điểm này," anh Tín cho biết thêm.

Không chỉ các giao dịch cá nhân, mà nhiều doanh nghiệp bất động sản cũng đang đối mặt với khó khăn. Ông Đặng Trần Thanh Triết, Giám đốc kinh doanh của công ty Đầu tư xây dựng Tiến Phát, cho biết sau khi thuế dừng giải quyết hồ sơ, hơn 50% giao dịch đã bị ảnh hưởng mạnh mẽ. Ông cho biết, thông thường thời gian chờ nhận sổ sau công chứng không quá 21 ngày, nhưng giờ đây đã kéo dài gần 2 tháng.

Những người mua đã đóng 95% giá trị tài sản thông qua ngân hàng, nhưng nếu hồ sơ không hoàn tất, ngân hàng sẽ không giải ngân, dẫn đến rủi ro cho bên mua. Ngược lại, bên bán thì lại không nhận được tiền vì mọi thứ vẫn chưa hoàn tất. Nhiều hợp đồng đã bị hủy do chờ đợi quá lâu, tình trạng này đang làm giảm sút hẳn thị trường bất động sản.

Chị Nguyễn Thúy Vi, Giám đốc kinh doanh của công ty bất động sản Khang Gia cho biết, việc tìm kiếm khách hàng và hoàn tất giao dịch hiện tại trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Tất cả các hồ sơ mà công ty nộp lên cơ quan thuế từ sau 1/8 vẫn đang bị chậm xử lý, khiến doanh nghiệp bị áp lực từ khách hàng.

Các doanh nghiệp khác cũng lâm vào tình trạng tương tự. Một doanh nghiệp đang tiến hành bán 105 lô đất nền tại huyện Hóc Môn cho biết không lô nào có thể hoàn tất thủ tục sang nhượng trong suốt hơn một tháng qua. Khách hàng đã đóng tiền nhưng không thể thực hiện quyền sở hữu, khiến nhiều người quyết định hủy giao dịch.

Các trường hợp bị ảnh hưởng chỉ là một phần trong số hơn 8.800 hồ sơ đang chờ xử lý trong tháng 8 liên quan đến nghĩa vụ tài chính của Cục Thuế TP HCM. Tình trạng này phát sinh do những vướng mắc trong thủ tục hành chính sau khi luật đất đai mới được áp dụng từ ngày 1/8. Mặc dù Cục thuế đã ba lần gửi kiến nghị đến UBND TP HCM, nhưng đến nay vẫn chưa có chỉ đạo cụ thể.

Hệ lụy từ tình trạng ùn ứ này đang ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực kinh tế khác nhau. Ông Võ Hồng Thắng, Phó tổng giám đốc của DKRA Group, cho biết gần như tất cả các giao dịch chuyển nhượng thứ cấp đều bị tắc nghẽn. Việc bán các dự án nhà ở hiện tại gần như không xảy ra do không được cấp phép trong nửa đầu năm. Điều này làm giảm nguồn thu từ các khoản thuế liên quan đến bất động sản.

Để giải quyết tình trạng này, TP HCM nên xem xét sử dụng bảng giá cũ để cơ quan thuế có thể tiến hành thủ tục hành chính cho người dân, trong khi chờ đợi bảng giá đất mới được ban hành. Luật Đất đai hiện nay cho phép áp dụng bảng giá cũ đến hết năm 2025, điều này sẽ giúp thúc đẩy các giao dịch trong thời gian chờ đợi.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP HCM, kiến nghị cơ quan thuế nên xử lý hồ sơ một cách nhanh chóng nếu người dân khai đúng giá trên hợp đồng mua bán. Điều này sẽ hỗ trợ cho việc tính thuế một cách chính xác, góp phần hạn chế tình trạng thất thu thuế trong tương lai.