Hà Nội, TP HCM chậm xây nhà ở xã hội

Đến nay, Hà Nội mới hoàn thành gần 37% chỉ tiêu xây dựng dự án nhà ở xã hội, trong khi TP HCM đạt khoảng 21% theo kế hoạch đến năm 2025, theo thông tin từ Bộ Xây dựng.

Bộ Xây dựng đã trình bày trước Thủ tướng về tiến độ triển khai đề án xây dựng một triệu căn nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2030. Tính đến giữa tháng 7, cả nước đã có 79 dự án hoàn thành, cung cấp gần 40.700 căn hộ, tương đương 10% mục tiêu đề ra cho năm 2025. Thêm vào đó, có 128 dự án khác đã khởi công, dự kiến sẽ cung cấp gần 112.000 căn nhà ở xã hội.

Theo thống kê, tổng số nhà xã hội được khai thác lên tới gần 36% chỉ tiêu đến 2025, nếu bao gồm cả những dự án đã khởi công và hoàn thành. Một số địa phương đã có tốc độ xây dựng nhanh và vượt chỉ tiêu như Khánh Hòa (104%), Thanh Hóa (74%), Hậu Giang (53%), Bình Thuận (37%)... Nhiều khu vực cũng đang нỗ lực mời gọi đầu tư cho các dự án nhà ở xã hội, chẳng hạn như Bắc Ninh với 16 dự án, Thanh Hóa 10 dự án, Hải Phòng 9 dự án, và Đồng Nai 8 dự án.

Tại hai đô thị loại đặc biệt như Hà Nội và TP HCM, tiến độ xây dựng nhà ở xã hội vẫn còn chậm, chưa đạt 40% mục tiêu đề ra. Cụ thể, Hà Nội cần hoàn thành 18.700 căn đến năm 2025, nhưng mới khởi công 3 dự án (1.700 căn) và đã hoàn thành 5 dự án với 5.200 căn, đạt khoảng 37% mục tiêu.

Bộ Xây dựng cho biết, thành phố Hà Nội chưa công bố cụ thể số lượng dự án nhà ở xã hội dự kiến hoàn thành trước năm 2025. Trong báo cáo hồi tháng 2, Hà Nội trình bày mục tiêu đưa 1.200 căn nhà ở xã hội vào sử dụng trong năm nay, tuy nhiên con số này được coi là "thấp" trong bối cảnh thành phố còn nhiều lao động có thu nhập thấp cần hỗ trợ.

Tại cuộc họp vào ngày 30/5 vừa qua, Chủ tịch Hà Nội Trần Sỹ Thanh cũng đã đề xuất cần thúc đẩy nhanh tiến độ triển khai và các sở, ban, ngành địa phương thấy rằng cần cam kết "đến ngày 1/10 sẽ khởi công ít nhất một dự án".

Trong khi đó, TP HCM đã đặt mục tiêu hoàn thành 26.200 căn đến năm 2025. Đến nay, thành phố này mới đạt khoảng 21% mục tiêu với 6 dự án đã được cấp phép và khởi công (gần 4.400 căn) cùng 4 dự án đã hoàn thành (hơn 1.200 căn). TP HCM cũng đã lên kế hoạch đưa thêm 6 dự án vào vận hành trước năm 2025.

Vào cuối tháng 8, dự án nhà ở xã hội Lê Thành Tân Kiên tại huyện Bình Chánh đã được khởi công, đánh dấu dự án nhà ở xã hội đầu tiên được triển khai trong năm nay tại TP HCM. Khi hoàn thành, dự án này dự kiến sẽ cung cấp 1.445 căn hộ với diện tích từ 45-50 m2 dành cho người có thu nhập thấp.

Ngoài ra, Bộ Xây dựng còn cho biết một số địa phương như Thái Nguyên, Ninh Bình, Nam Định, Quảng Bình, Thừa Thiên Huế, Bạc Liêu và Cà Mau có nhu cầu về nhà ở xã hội nhưng kế hoạch thực hiện vẫn chưa rõ ràng. Trong danh sách này, nhiều khu vực chưa có dự án nào được khởi công.

Hiện tại, Bộ Quốc phòng, Bộ Công An cùng Tổng Liên đoàn Lao động vẫn chưa triển khai bất kỳ dự án nào về nhà ở xã hội, mặc dù chỉ tiêu đề ra cho mỗi bộ là 5.000 căn, trong khi Tổng Liên đoàn Lao động được giao nhiệm vụ hoàn thành 2.000 căn.

Liên quan đến gói tín dụng 120.000 tỷ đồng, ngoài 4 ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước, hiện đã có thêm TP Bank, VPBank, MBBank và Techcombank tham gia, mỗi ngân hàng sẽ cung cấp 5.000 tỷ đồng, nâng tổng nguồn vốn hỗ trợ lên 140.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau hơn một năm thực hiện, tỷ lệ giải ngân gói vay này vẫn ở mức rất thấp, chỉ khoảng 1%, tương đương khoảng 1.344 tỷ đồng. Trong số này, gần 1.295 tỷ đồng được dành cho các chủ đầu tư của 12 dự án, phần còn lại thuộc về người mua nhà.

Bộ Xây dựng cũng đã thông báo đang cùng Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu xây dựng gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội, nguồn gốc từ việc phát hành trái phiếu Chính phủ và ngân sách địa phương ủy thác. Gói hỗ trợ này sẽ khác biệt với gói 120.000 tỷ đồng đang được thực hiện từ các ngân hàng thương mại.

Bộ cũng yêu cầu các chủ đầu tư, khi khởi công các dự án nhà ở xã hội, cần nhanh chóng công bố thông tin để người dân có thể tham gia đăng ký mua, thuê hay thuê mua.