Giải pháp đồng bộ để chống thao túng trong thẩm định giá tài sản thi hành án

18/12/2024 - 17:08

Nội dung bài viết [ Mở rộng]

Ngày 26/11, trong phiên thảo luận tại hội trường về các báo cáo công tác thi hành án, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh đã làm rõ nhiều vấn đề quan trọng.

QUÁ TRÌNH THI HÀNH ÁN DÂN SỰ KÉO DÀI DO THẨM ĐỊNH GIÁ KHÔNG PHÙ HỢP VỚI THỰC TẾ

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh đã chỉ ra rằng công tác định giá và thẩm định tài sản thi hành án thường gặp khó khăn. Qua công tác thanh tra, kiểm tra tại một số địa phương, Chính phủ nhận thấy có nhiều vụ thi hành án dân sự kéo dài do thẩm định giá không phản ánh đúng giá trị thực tế. Điều này khiến một số tổ chức tín dụng yêu cầu định giá lại, bởi kết quả thẩm định thấp hơn rất nhiều so với định giá tại thời điểm cho vay, hiện tượng này diễn ra khá phổ biến.

Ngoài ra, có một số vụ việc định giá lại đã vượt quá thực tế kinh tế - xã hội của khu vực, dẫn đến tình trạng phải giảm giá trong quá trình đấu giá tài sản.

Một vấn đề khác cần lưu ý là việc thông đồng, thao túng giá cả trong thẩm định và đấu giá tài sản thi hành án vẫn đang tiềm ẩn nhiều rủi ro lớn.

Để đối phó với những thách thức này, trong thời gian tới, Bộ Tư pháp sẽ phối hợp với Bộ Tài chính để đề xuất các biện pháp đồng bộ nhằm tăng cường công tác phối hợp giữa lĩnh vực tài chính và thi hành án, từ đó thực hiện phòng ngừa và xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh.

Về công tác kiểm soát thi hành án, Chính phủ và Bộ Tư pháp sẽ tiếp tục làm việc chặt chẽ với Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao để chủ động quản lý các vụ việc phức tạp được chú ý trong dư luận, tránh xảy ra sai sót trong quá trình thi hành án.

Liên quan đến đề xuất của Chính phủ cho việc nâng cao chất lượng xây dựng Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi), Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh cho biết Bộ Tư pháp đang tích cực soạn thảo dự án luật này.

Theo kế hoạch, dự án Luật sẽ được trình lên Quốc hội để lấy ý kiến vào Kỳ họp thứ 9 (tháng 5/2025) và dự kiến sẽ được thông qua vào Kỳ họp thứ 10 vào tháng 10/2025.

TẠI SAO SỐ LƯỢNG ÁN HÀNH CHÍNH TỒN ĐỌNG VẪN CAO QUA CÁC NĂM?

Giải pháp đồng bộ để chống thao túng trong thẩm định giá tài sản thi hành án - ảnh 1

Đại biểu Hoàng Đức Thắng từ đoàn Quảng Trị đã nhấn mạnh về tình hình gia tăng các vụ án hành chính trong những năm gần đây.

Một số trường hợp có liên quan đến cơ quan nhà nước, nhưng những cá nhân này không tự nguyện thi hành án, dẫn đến tình trạng tồn đọng kéo dài.

Giải thích vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tư pháp cho biết rằng tuy số liệu cho thấy lượng án hành chính đã được thi hành tăng lên, nhưng vẫn chưa đáp ứng yêu cầu, bởi tỷ lệ án hành chính tồn đọng vẫn ở mức cao.

Đây cũng là một vấn đề mà Bộ Tư pháp đặc biệt quan tâm, vì cơ quan này có trách nhiệm theo dõi và quản lý công tác thi hành án hành chính.

Trước tình hình này, Bộ Tư pháp đã phối hợp với Tòa án nhân dân tối cao để tổng kết Luật Tố tụng hành chính, ban hành 2 chỉ thị nhằm chỉ đạo công tác thi hành án hành chính cùng với 7 văn bản hướng dẫn cụ thể. Bên cạnh đó, Bộ cũng đã theo dõi 100% bản án có nội dung thi hành và thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành tại 7 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

"Đến hết tháng 9/2024, tỷ lệ thi hành án hành chính thành công chỉ đạt 45,41%, và dù Bộ Tư pháp sẽ cố gắng hết sức, rất khó để đạt được tỷ lệ 100% như mong muốn," Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh nhấn mạnh.

Thông qua phân tích, các nguyên nhân chủ quan từ ý thức trách nhiệm của tổ chức và cá nhân liên quan trong việc thực hiện nghĩa vụ thi hành án cũng được xác định.

Ngoài ra, nguyên nhân khách quan còn liên quan đến quy trình thi hành án hành chính, thực tế cho thấy rằng đây là hoạt động của các cơ quan nhà nước theo quy định pháp luật, thường mất nhiều thời gian để thực hiện do yêu cầu trình tự thủ tục.

Theo thống kê, trên 90% bản án quyết định liên quan đến vụ án hành chính thường gắn liền với quản lý nhà nước về đất đai. Đây là lĩnh vực phức tạp, với nhiều tranh chấp và khiếu kiện có lịch sử kéo dài, đã trải qua nhiều cấp và ngành để được giải quyết.

Bên cạnh đó, theo quy định hiện hành tại Điều 312 của Luật Tố tụng hành chính và Nghị định 71 năm 2016, trách nhiệm thi hành án hành chính thuộc về cá nhân hoặc cơ quan hành chính. Quy định về cưỡng chế thi hành án chưa được đặt ra trong luật hiện tại.

Từ đó, quá trình thi hành án hành chính trở thành cơ chế tự thi hành, phụ thuộc nhiều vào ý thức và trách nhiệm của các cơ quan và cá nhân có liên quan.

Hơn nữa, nhiều người dân thường chọn khởi kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính ra tòa, mà không thực hiện theo quy trình và thủ tục khiếu nại đã được quy định.