Dự án nghìn tỷ nát tươm: Cựu giám đốc Sở Xây dựng bị phạt 2,5 năm tù

Liên quan đến vụ án sạt lở nghiêm trọng trong quá trình thi công tại Đắk Nông, Hội đồng xét xử đã đề nghị các cơ quan xét xử có thẩm quyền xem xét và xử lý các dấu hiệu vi phạm pháp luật.

Ngày 15/11, Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Nông đã đưa ra phán quyết đối với 6 bị cáo liên quan đến vụ sạt lở nghiêm trọng xảy ra tại gói thầu 02XL, liên quan đến việc san lấp và gia cố mái taluy tại nhà máy luyện nhôm, thuộc dự án xây dựng cơ sở hạ tầng bên trong và bên ngoài khu công nghiệp Nhân Cơ.

Theo hồ sơ vụ việc, từ năm 2018 đến 2020, gói thầu 02XL đã diễn ra 5 sự cố sạt lở, gây thiệt hại hơn 55,6 tỷ đồng.

Hội đồng xét xử nhận định nguyên nhân chính dẫn đến vụ sạt lở này là do đơn vị tư vấn thiết kế khảo sát - Công ty Cổ phần ĐTXD Đường Việt (gọi tắt là Công ty Đường Việt). Vì vậy, bị cáo Phạm Văn Cửu, Tổng Giám đốc Công ty Đường Việt, bị tuyên phạt 8 năm tù; bị cáo Nguyễn Thanh Hà, Trưởng phòng thiết kế 1 của công ty này (đồng phạm), bị phạt 7 năm tù về tội "Vi phạm quy định về xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng" theo Bộ luật Hình sự năm 2015.

Bốn bị cáo còn lại đã vi phạm quy định trong thẩm định, không phát hiện sai sót, dẫn đến việc phê duyệt hồ sơ thiết kế của Công ty Đường Việt, bị buộc tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" theo Bộ luật Hình sự 1999. Các bị cáo bao gồm: Đặng Gia Dũng (cựu Giám đốc Sở Xây dựng Đắk Nông), bị phạt 2 năm 6 tháng tù; Hồ Sĩ Điệp (Phó Giám đốc Ban quản lý dự án ĐTXD tỉnh Đắk Nông), 4 năm tù; Trần Quốc Đạt (Trưởng phòng dự án 1, Ban quản lý dự án ĐTXD tỉnh Đắk Nông), 1 năm 6 tháng tù; và Đặng Thái Sơn (nguyên công chức Phòng Quản lý Chất lượng Công trình thuộc Sở Xây dựng tỉnh Đắk Nông), 1 năm 3 tháng tù. Hội đồng xét xử cũng yêu cầu Công ty Đường Việt bồi thường toàn bộ thiệt hại liên quan đến dự án này.

Hội đồng xét xử đã nhận thấy có dấu hiệu vi phạm pháp luật đối với các nhà thầu thi công gói thầu 02XL. Cụ thể, liên danh Công ty CP phát triển đầu tư Thái Sơn, Công ty CP Tư vấn đầu tư xây dựng C.T.T., Công ty CP Tư vấn đầu tư xây dựng và thương mại Dương Đạt Gia Lai cùng các nhà thầu B' đã vi phạm trong quá trình thi công. Do đó, Hội đồng xét xử đã kiến nghị cơ quan điều tra xem xét và xử lý theo quy định.

Hội đồng xét xử cũng đề nghị tiến hành điều tra bổ sung liên quan đến việc thi công vi phạm Điều 12 của Luật Xây dựng (đối với các nhà thầu thi công trước khi bản vẽ thiết kế được cấp thẩm quyền phê duyệt - Sở Xây dựng tỉnh Đắk Nông); làm rõ trách nhiệm của các báo cáo mà Tổ công tác do UBND tỉnh Đắk Nông thành lập vào đầu tháng 1/2018 đã nêu rõ trong quá trình giám sát dự án; cũng như các nội dung có trong hồ sơ vụ việc, nhằm tránh bỏ lọt tội phạm.

Trước đó, phiên tòa diễn ra từ ngày 5-8/11, tuy nhiên do có nhiều tình tiết phức tạp, Hội đồng xét xử đã quyết định kéo dài thời gian nghị án, và đến nay mới tuyên án.

Trong quá trình xét xử, bị cáo Nguyễn Thanh Hà, Phạm Văn Cửu và các luật sư biện hộ đã đưa ra nhiều căn cứ nhằm chứng minh rằng họ không vi phạm như cáo buộc của cơ quan tố tụng.

Cụ thể, các bị cáo và luật sư cho rằng, kết luận giám định tư pháp của Viện Khoa học và Công nghệ Giao thông Vận tải – chứng cứ chính để cơ quan tố tụng buộc tội, là không chính xác.

Theo điều khoản 3, Điều 6 của Luật Xây dựng 2015, UBND tỉnh Đắk Nông có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư và ban hành các tiêu chuẩn sử dụng cho gói thầu 02XL. Tất cả các tiêu chuẩn đã được phê duyệt không bao gồm tiêu chuẩn 9362. Tuy nhiên, đơn vị giám định lại tự ý áp dụng tiêu chuẩn 9362 để đánh giá về thiết kế, cho rằng điều này là vô lý và trái pháp luật.

Ngoài ra, tiêu chuẩn 9362 chỉ áp dụng cho thiết kế nền nhà và công trình, trong khi tiêu chuẩn Việt Nam 4054:2005 chỉ quy định cho thiết kế giao thông, nhưng nó lại được sử dụng sai trái cho hạng mục san lấp mặt bằng.

Hơn nữa, theo luật sư, tài liệu khoa học định nghĩa rằng “nước ngầm chính là nước trọng lực dưới đất”, nhưng kết luận giám định lại diễn giải nước ngầm là “nước mưa thẩm thấu xuống và nước sau khối đắp thấm vào”, dẫn đến việc tạo ra sai lệch trong quy kết rằng đơn vị thiết kế không khảo sát nước ngầm.

Tuy nhiên, những lý lẽ mà bị cáo và luật sư đưa ra không được Hội đồng xét xử chấp nhận.

Liên quan đến vụ án này, báo Tiền Phong đã phản ánh rằng 8 tài liệu chính là 8 báo cáo của Tổ 142 không được cơ quan tố tụng thu thập trong quá trình điều tra. Các báo cáo này đã nêu rõ các vi phạm của nhà thầu trong quá trình thi công.

Thêm vào đó, hồ sơ vụ án còn cho thấy Công ty CP Tư vấn đầu tư xây dựng và thương mại Dương Đạt Gia Lai đã "tự vẽ" hồ sơ năng lực để đáp ứng điều kiện chỉ định thầu.

Đặc biệt, chủ đầu tư còn để các nhà thầu thi công trước 10 tháng rồi mới ký quyết định chỉ định thầu.