Đại biểu lo giá đất sẽ tăng, tạo lập mặt bằng mới khi thí điểm mở rộng quỹ đất làm nhà ở thương mại

Theo quy định của Luật Nhà ở 2014, kể từ ngày 1/7/2015, các nhà đầu tư chỉ được phép thực hiện các dự án nhà ở thương mại khi đã có quyền sử dụng đất ở. Cơ chế này đã hạn chế các cơ hội để triển khai dự án nhà ở thương mại, nhất là tại những khu vực mới, nơi chưa có quỹ đất ở.

Để khắc phục tình trạng này, dự thảo nghị quyết mới đề xuất thí điểm trong thời gian 5 năm việc cho phép các nhà đầu tư thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp hoặc đất phi nông nghiệp không phải là đất ở. Điều này nhằm tạo điều kiện cho việc phát triển các dự án nhà ở thương mại.

THÍ ĐIỂM Ở MỘT SỐ ĐỊA PHƯƠNG TRƯỚC KHI TRIỂN KHAI RỘNG RÃI

Trong buổi thảo luận diễn ra vào ngày 13/11 về dự thảo nghị quyết thí điểm, nhiều đại biểu đã đồng tình rằng đây là một hướng đi mới có tiềm năng, có vai trò quan trọng trong việc phát triển nhà ở thương mại, giúp đáp ứng nhu cầu nhà ở gia tăng của người dân và thúc đẩy sự phát triển của thị trường bất động sản.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân, từ TP Hồ Chí Minh, chỉ ra rằng việc thí điểm chính sách này sẽ có ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển kinh tế xã hội, cụ thể là giúp giải quyết khó khăn trong việc xây dựng nhà ở thương mại, tạo điều kiện thuận lợi cho người sử dụng đất và nhà đầu tư.

Đại biểu Nguyễn Phương Thủy, từ đoàn Hà Nội, cũng bày tỏ lo ngại về tình trạng sốt đất hiện nay, cho rằng nếu mở rộng diện tích đất cho dự án, có thể tạo ra cơn sốt đất mới. Bà cảnh báo rằng điều này có thể cản trở các doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng đất nông nghiệp để phục vụ sản xuất.

Cũng trong buổi thảo luận, bà Thủy nhấn mạnh rằng nếu hiện tượng đầu cơ đất đai xảy ra, chính quyền sẽ gặp khó khăn trong việc đền bù và giải phóng mặt bằng cho các dự án khác.

Ngoài ra, bà nhấn mạnh cần phải đánh giá kỹ lưỡng hệ lụy của việc thí điểm trước khi quyết định áp dụng rộng rãi trên toàn quốc.

Một số đại biểu lưu ý rằng bảng giá đất mới, theo quy định của Luật Đất đai 2024, sẽ được áp dụng từ 1/1/2026. Điều này có nghĩa là Nghị quyết thí điểm cần phải yêu cầu giá đất chuyển đổi theo sát giá thị trường hiện tại.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng, từ Quảng Trị, cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đánh giá tình hình sử dụng quỹ đất dành cho nhà ở thương mại nhằm tránh tình trạng đất đai bị sử dụng không hiệu quả.

Phạm vi thí điểm nghị quyết này nên tập trung vào những địa phương có nhu cầu cao về nhà ở thương mại và đang gặp khó khăn trong việc triển khai dự án theo quy định hiện hành.

Các điều kiện liên quan đến quy hoạch và bảo vệ môi trường cũng cần được bổ sung rõ ràng, đặc biệt là với những dự án trên đất nông nghiệp hoặc đất phi nông nghiệp, nhằm đảm bảo không ảnh hưởng đến an ninh lương thực.

Người đứng đầu Bộ Tài nguyên và Môi trường, ông Đỗ Đức Duy, nhấn mạnh rằng việc ban hành dự thảo này rất cần thiết để mở rộng phương thức tiếp cận đất đai cho các dự án nhà ở thương mại.

Ông cho biết trước đây, việc thực hiện dự án nhà ở thương mại chỉ có hai phương thức dịch chuyển quyền sử dụng đất: một là bắt buộc, do Nhà nước thu hồi đất, hai là tự nguyện, qua thỏa thuận giữa nhà đầu tư và người có quyền sử dụng đất.

Bộ trưởng Đỗ Đức Duy cho rằng nghị quyết thí điểm này sẽ giúp giải quyết những bất cập trong cách thức tiếp cận đất đai, mở đường cho các dự án nhà ở thương mại mới. Điều này rất cần thiết trong bối cảnh hiện nay.