Chủ tịch TP HCM kêu gọi người dân mua trái phiếu đóng góp làm Metro
Metro là một dự án quy mô lớn, đòi hỏi sự tham gia mạnh mẽ từ cộng đồng. Ông Phan Văn Mãi phát biểu rằng với sức mạnh của nhân dân, chúng ta chắc chắn có thể thực hiện những công trình vĩ đại, và có thể thậm chí là những dự án lên tới hàng trăm tỷ đô la.
Theo kế hoạch phát triển hệ thống đường sắt đô thị, TP HCM dự kiến hoàn thiện 183 km metro vào năm 2035, với tổng vốn đầu tư cần thiết lên tới 36 tỷ USD. Ông Mãi cho biết, cơ chế phát hành trái phiếu đường sắt đô thị sẽ được áp dụng, và ông kêu gọi người dân cùng tham gia đóng góp tài chính để thực hiện các dự án này. Các cơ quan chức năng sẽ cẩn trọng tính toán để khai thác tối ưu quỹ đất dọc các tuyến metro, nhằm đem lại lợi ích kinh tế và xã hội, đảm bảo thành phố có đủ nguồn vốn để hoàn trả lợi ích cho cộng đồng.
Trong buổi đối thoại với đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tại TP HCM, chủ tịch khẳng định rằng mặc dù gửi tiền vào ngân hàng có thể có lãi suất cao, việc mua trái phiếu lại giúp cộng đồng cùng chung tay xây dựng thành phố, đóng góp vào sự phát triển chung. Ông Mãi nhấn mạnh rằng phát hành trái phiếu đường sắt đô thị sẽ là giải pháp then chốt để huy động nguồn lực xã hội cho đầu tư cơ sở hạ tầng và quy hoạch lại không gian đô thị.
Thành phố có kế hoạch xây dựng 8 tuyến metro và ba tuyến xe điện mặt đất, với tổng chiều dài khoảng 220 km. Hiện tại, tuyến số 1 Bến Thành - Suối Tiên và tuyến số 2 Bến Thành - Tham Lương, với tổng độ dài hơn 30 km, đã được khởi công từ vốn ODA theo hình thức cấp phát từ ngân sách Trung ương. Các tuyến còn lại đang trong quá trình xây dựng và hoàn thiện đề án đầu tư.
Trong đề án phát triển hệ thống đường sắt đô thị, TP HCM đã kiến nghị Trung ương cấp 14 cơ chế mới, trong đó có một số nội dung quan trọng nhằm hỗ trợ thành phố huy động vốn để triển khai 200 km metro. Cụ thể, đề xuất cho phép TP HCM và Hà Nội thực hiện thu hồi đất cho dự án tổng thể toàn hệ thống đường sắt đô thị và cho phát triển đô thị quanh các nhà ga theo mô hình TOD (phát triển đô thị theo hướng giao thông công cộng) ngay sau khi Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư.
Bên cạnh đó, địa phương được phép đấu giá quyền sử dụng đất với mục đích phát triển dự án khu đô thị TOD theo quy hoạch chi tiết, với tỷ lệ 1/500 và sử dụng toàn bộ số tiền thu được để đầu tư trực tiếp cho dự án đường sắt đô thị. Dự kiến, TP HCM sẽ thu về khoảng 40 tỷ USD từ nguồn này, một phần sẽ được sử dụng để đầu tư cho hệ thống metro.
Thành phố cũng đã kiến nghị với Trung ương cho phép phát hành trái phiếu công quyền địa phương, trái phiếu dự án hoặc các hình thức huy động tài chính không bị ràng buộc bởi hạn mức trần nợ công, nhằm đầu tư vào mạng lưới metro. Lãi suất trái phiếu sẽ được hai địa phương tự quyết định, bảo đảm trên cơ sở khả năng thanh toán nợ.