Chính thức ban hành kế hoạch sắp xếp, tinh gọn bộ máy của Chính phủ
Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình, Phó trưởng Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị quyết 18, đã ký quyết định về việc định hướng tái cấu trúc và tinh giản bộ máy của Chính phủ.
TINH GỌN BỘ MÁY: GIẢM TỐI THIỂU 15-20% ĐẦU MỐI TỔ CHỨC
Các cơ quan và tổ chức sẽ kết thúc hoạt động Ban cán sự đảng và khẩn trương xây dựng kế hoạch thành lập Đảng bộ bộ, cũng như các cơ quan ngang bộ và các cơ quan thuộc Chính phủ để trực thuộc Đảng bộ Chính phủ.
Các quy chế làm việc và mối quan hệ công tác sau khi sắp xếp sẽ được điều chỉnh nhằm đảm bảo tuân thủ các chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương và Chính phủ trong quá trình tinh giản bộ máy tổ chức.
Việc sắp xếp và tinh gọn bộ máy sẽ được triển khai để giảm tối thiểu từ 15% đến 20% đầu mối tổ chức bên trong các bộ, cơ quan ngang bộ và các cơ quan thuộc Chính phủ; công tác này không bao gồm các tổ chức mới thành lập do hợp nhất, sáp nhập do cùng chức năng, nhiệm vụ. Bên cạnh đó, cần rà soát hiệu quả hoạt động của các ban chỉ đạo, chỉ giữ lại những ban có vai trò thiết yếu.
Quá trình tái cấu trúc bộ máy gắn liền với việc giảm biên chế cán bộ, công chức, viên chức để cải thiện chất lượng đội ngũ này và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh mới.
Cần tiến hành rà soát hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến tổ chức bộ máy Chính phủ để tìm ra giải pháp xử lý hiệu quả trong quá trình sắp xếp, và xây dựng dự thảo quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn cũng như cơ cấu tổ chức của các bộ và cơ quan ngang bộ.
Đề xuất giải quyết chế độ chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức trong hệ thống chính trị cũng là một phần quan trọng của kế hoạch này. Chỉ đạo xử lý vấn đề tài chính, ngân sách, tài sản công và quản lý dự án đầu tư công sẽ được duy trì trong quá trình tổ chức lại bộ máy của hệ thống chính trị.

Duy trì 08 Bộ và cơ quan ngang Bộ sẽ được củng cố sau khi thực hiện sắp xếp bộ máy bên trong. Cụ thể là: Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Tư pháp, Bộ Công Thương, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cùng với các cơ quan ngang bộ như Văn phòng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ, và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Việc giữ nguyên các Bộ và cơ quan ngang Bộ nêu trên được cho là cần thiết nhằm đảm bảo sự ổn định, kế thừa và phù hợp với tình hình thực tế hiện tại.
Hoạt động của Ban cán sự đảng Chính phủ sẽ được ngừng lại và một Đảng bộ Chính phủ trực thuộc Trung ương sẽ được lập ra, bao gồm các tổ chức đảng trong các bộ và cơ quan ngang bộ, cùng với một số đảng bộ trong các tập đoàn, tổng công ty, ngân hàng thương mại nhà nước. Riêng Đảng bộ Quân đội và Đảng bộ Công an trực thuộc Trung ương vẫn giữ nguyên cấu trúc như hiện tại.
Đảng ủy Chính phủ sẽ bao gồm ban chấp hành, ban thường vụ, bí thư, và phó bí thư, trong đó Thủ tướng Chính phủ là Bí thư Đảng ủy, các Phó Thủ tướng và một số thành viên Chính phủ cũng sẽ tham gia. Bộ Chính trị sẽ chỉ định nhân sự cho các vị trí này.
Việc chấm dứt hoạt động của các ban cán sự đảng sẽ đi kèm với việc thành lập các Đảng bộ của bộ và cơ quan thuộc Chính phủ dưới sự quản lý của Đảng bộ Chính phủ.
TÊN CÁC BỘ SAU KHI CHÍNH PHỦ SẮP XẾP, TINH GỌN BỘ MÁY
Có 14 bộ và cơ quan ngang bộ sẽ bị sắp xếp và hợp nhất. Dự kiến, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ hợp nhất với Bộ Tài chính, trở thành Bộ Tài chính và Đầu tư phát triển hoặc Bộ Kinh tế phát triển.
Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Xây dựng sẽ được hợp nhất thành Bộ Phát triển Hạ tầng hoặc Bộ Giao thông và Xây dựng đô thị, nông thôn.
Hợp nhất Bộ Tài nguyên và môi trường với Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn thành Bộ Nông nghiệp và Tài nguyên Môi trường, nhằm khắc phục giao thoa trong quản lý nhóm nguồn nước và đa dạng sinh học.
Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ hợp nhất với Bộ Khoa học và Công nghệ thành Bộ Khoa học, Công nghệ và Chuyển đổi số, hoặc Bộ Khoa học, Công nghệ, Chuyển đổi số và Truyền thông.
Bộ Lao động Thương binh và Xã hội sẽ hợp nhất với Bộ Nội vụ, và chức năng quản lý giáo dục nghề nghiệp sẽ được chuyển sang Bộ Giáo dục và Đào tạo, trong khi chức năng về bảo trợ xã hội và trẻ em sẽ được giao cho Bộ Y tế.
Bộ Y tế sẽ làm việc với Ban Tổ chức T.Ư để tiếp nhận một số nhiệm vụ của Ban Bảo vệ chăm sóc sức khỏe T.Ư khi hoạt động của ban này kết thúc.
Bộ Ngoại giao sẽ chủ động tiếp nhận nhiệm vụ từ Ban Đối ngoại T.Ư và Ủy ban Đối ngoại Quốc hội khi hai ban này dừng hoạt động.
Bộ Nội vụ sẽ xây dựng kế hoạch sắp xếp Học viện Hành chính Quốc gia và triển khai đề án hợp nhất với Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh. Đồng thời, phối hợp với Bộ Lao động Thương binh và Xã hội thực hiện đề án hợp nhất giữa hai bộ.
Bộ Dân tộc cũng chủ động xây dựng kế hoạch tiếp nhận chức năng của Ban Tôn giáo Chính phủ và phối hợp với Bộ Lao động Thương binh và Xã hội để tiếp nhận trách nhiệm về giảm nghèo.
ĐỊNH HƯỚNG CÁC CƠ QUAN THUỘC CHÍNH PHỦ VÀ CÁC TẬP ĐOÀN
Định hướng sẽ dừng hoạt động của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp và chuyển chức năng này sang Bộ Tài chính và các bộ liên quan, để tập trung vào 19 tập đoàn, tổng công ty đang được Ủy ban hiện đang quản lý.
Bên cạnh đó, Bộ Nội vụ sẽ chỉ đạo các Bộ, ngành hoàn thiện Báo cáo cho Ban cán sự đảng Chính phủ trước ngày 15 tháng 12 năm 2024.
Đối với một số tập đoàn lớn như Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, và Tổng công ty đường sắt Việt Nam, việc nghiên cứu xác định tổ chức Đảng trực thuộc Đảng bộ Chính phủ sẽ được triển khai.
Ngừng hoạt động của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia và chuyển nhiệm vụ cho Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các cơ quan liên quan.
Trong giai đoạn này, việc chuyển giao nhiệm vụ của Ủy ban đến Bộ Tài chính và Đầu tư phát triển sẽ được thực hiện, cùng với việc thành lập tổ chức liên ngành do lãnh đạo Chính phủ đứng đầu, nhằm giám sát và điều phối các hoạt động tài chính.
Sắp xếp hai Viện Hàn lâm khoa học và hai Đại học Quốc gia sẽ nhằm bảo đảm hiệu quả trong nhiệm vụ nghiên cứu và đào tạo.
Đối với hai viện hàn lâm khoa học, phương án 1 là hợp nhất Viện Hàn lâm Khoa học xã hội với Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ thành một Viện Hàn lâm Khoa học Việt Nam. Phương án 2 là duy trì hai viện nhưng tổ chức lại theo hướng tinh gọn.
Hai Đại học Quốc gia tại Hà Nội và TP.HCM sẽ được chuyển về Bộ Giáo dục và Đào tạo để quản lý.
SÁP NHẬP BÁO CHÍ VÀ CƠ CẤU LẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI VIỆT NAM
Đài Truyền hình Việt Nam sẽ xây dựng kế hoạch tiếp nhận nhiệm vụ từ các kênh Truyền hình Nhân dân, Quốc hội, Thông tấn, VOV, và VTC, đồng thời cơ cấu lại tổ chức bên trong nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ của đài truyền hình quốc gia.
Thông tấn xã Việt Nam và Đài Tiếng nói Việt Nam sẽ chấm dứt hoạt động của các kênh truyền hình không còn phù hợp và cơ cấu lại tổ chức bên trong theo định hướng rõ ràng.
Bảo đảm Thông tấn xã Việt Nam thực hiện vai trò thông tấn quốc gia và Đài Tiếng nói Việt Nam nhằm phát thanh quốc gia, củng cố báo in, báo điện tử để thực hiện nhiệm vụ chính trị.
Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh sẽ được đưa vào trong cơ cấu tổ chức của Bộ Quốc phòng.
Bảo hiểm xã hội Việt Nam sẽ được sáp nhập vào Bộ Tài chính và Đầu tư phát triển hoặc Bộ Kinh tế phát triển, hình thành một đầu mối độc lập trong bộ máy này.
Chỉ duy trì một đầu mối tổ chức cho các chức năng tham mưu tổng hợp trong mỗi bộ, với các lĩnh vực liệt kê rõ ràng như tổ chức cán bộ, pháp chế, và thanh tra.
Trong lĩnh vực sự nghiệp công lập, tối đa chỉ giữ lại 5 đơn vị sự nghiệp công lập hỗ trợ cho quản lý nhà nước của bộ, ngành, với các tiêu chí định hướng rõ ràng.
Đối với các viện, sắp xếp lại theo hướng tinh giản, tập trung vào việc thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu quy hoạch tổ chức khoa học công nghệ.
Báo và tạp chí sẽ được tổ chức lại theo hướng một bộ chỉ duy trì một cơ quan báo và một tạp chí khoa học uy tín.
SẮP XẾP CÁC ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP
Đối với các đơn vị sự nghiệp công lập ngoài cơ cấu tổ chức, chỉ giữ lại những đơn vị phục vụ nhiệm vụ chính trị và các đơn vị đầu ngành, chuyển đổi thành công ty cổ phần nếu đủ điều kiện theo quy định.
Các cơ sở giáo dục nghề nghiệp sẽ được sắp xếp theo Quyết định 73/2023, đảm bảo tự đảm bảo chi thường xuyên đến năm 2025.
Các học viện, trường đại học cũng sẽ rà soát, sắp xếp để đảm bảo tự chịu trách nhiệm về tài chính cho đến năm 2025 và phù hợp với quy hoạch giáo dục của quốc gia.
Đối với hệ thống bệnh viện, chỉ giữ lại các bệnh viện thuộc Bộ Quốc phòng và Bộ Công an, cũng như một số ít bệnh viện chuyên khoa đầu ngành, đảm bảo tự tài trợ chi thường xuyên.
Theo định hướng từ Ban Chỉ đạo Trung ương, bộ máy tổ chức Chính phủ khóa XV và khóa XVI sẽ được tinh gọn, bao gồm:
- 13 bộ và 4 cơ quan ngang bộ (giảm 5 bộ);
- 4 cơ quan thuộc Chính phủ (giảm 4 cơ quan);
- Tổ chức bên trong sẽ tiếp tục được sắp xếp lại, giảm thiểu các tổng cục, cục, vụ。
Sau khi sắp xếp và quy định lại chức năng, các bộ và cơ quan sẽ được tổ chức lại nhằm khắc phục các giao thoa hiện có trong quản lý nhà nước.