Chênh lệch giàu nghèo giữa người sở hữu nhà và người đi thuê nhà ở Mỹ

Cách đây hai năm, Elizabeth Grantham đã quyết định không tiếp tục thuê nhà lâu dài nữa. Cô chuyển từ thị trấn quê hương ở San Francisco Bay - khu vực nổi tiếng với mức sống cao - sang bang Washington với hy vọng tích lũy tiết kiệm để mua nhà.

Bà Grantham, 31 tuổi, chia sẻ với CNN rằng: “Tiền thuê nhà của chúng tôi tăng hàng năm. Ngay cả chi phí đậu xe ở chung cư cũng không ngừng leo thang. Mỗi lần chuyển nhà lại là một lần giá thuê leo cao. Hầu hết cuộc đời trưởng thành của tôi đều chứng kiến sự tăng giá này.”

Câu chuyện trên thị trường bất động sản Mỹ trong vài năm qua nổi bật với thực trạng ngày càng gia tăng khoảng cách giữa những người sở hữu nhà và những người phải thuê nhà.

Giai đoạn tăng giá bất động sản tại Mỹ đã tạo ra sự gia tăng tài sản trên giấy của những người sở hữu nhà, trong khi sau giai đoạn giảm ngắn hạn đầu đại dịch Covid-19, giá thuê nhà lại phục hồi một cách chóng mặt, làm hao hụt tiết kiệm của nhiều người thuê.

Báo cáo gần đây từ Aspen Institute chỉ ra rằng khoảng cách giàu nghèo giữa người có nhà và người thuê nhà đang ngày càng mở rộng. Trong năm 2022, tài sản ròng trung vị của những người sở hữu nhà lên tới 400.000 USD, trong khi người thuê nhà chỉ có 10.400 USD, cho thấy sự chênh lệch tài sản lớn gần gấp 40 lần.

Grantham dự kiến vào tháng tới, cùng bạn trai, sẽ đạt được mục tiêu sở hữu nhà với dự định mua một ngôi nhà 2 phòng ngủ ở Tacoma, Washington, cách Seattle khoảng một giờ lái xe. Điểm dừng chân này được chọn vì giá nhà hợp lý hơn so với các đô thị lớn khác. Mục tiêu dài hạn của cô là hoàn trả hết khoản vay thế chấp để thực sự sở hữu ngôi nhà của mình.

“Khoản tiền hàng tháng mà chúng tôi chi cho thế chấp lớn hơn so với tiền thuê, nhưng ít nhất chúng tôi cũng đang đầu tư cho tương lai của mình,” cô nói.

Đối với nhiều người khác tại Mỹ, ước mơ sở hữu nhà vẫn còn xa vời.

Jordan Swanson, một người dùng TikTok cho biết: “Tôi rất mong mỏi có một căn nhà riêng, nhưng với tình hình kinh tế hiện tại, điều đó thực sự khó khăn.”

Người mua nhà lần đầu ở Mỹ hiện đang phải đối mặt với hai thách thức lớn: giá nhà tăng vọt và lãi suất thế chấp cao liên tiếp. Theo Hiệp hội Quốc gia Các nhà kinh doanh địa ốc Mỹ (NAR), giá bán trung vị của nhà đã qua sử dụng trong tháng 10 năm nay đạt 407.200 USD, đánh dấu tháng thứ 16 liên tiếp giá nhà tăng so với cùng kỳ năm trước.

Trong khi đó, việc tận hưởng lãi suất vay thế chấp dưới 4% dường như đã trở thành quá khứ kể từ khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) gia tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát từ năm 2022. Mặc dù Fed có thể sẽ thực hiện đợt giảm lãi suất tiếp theo trong tuần này, theo Freddie Mac, tỷ lệ lãi suất trung bình cho khoản vay thế chấp 30 năm vẫn duy trì ở mức 6,6% vào tuần trước.

Việc sở hữu nhà từ lâu đã được coi là một trong những phương thức tốt nhất để tích lũy tài sản tại Mỹ. Khi chủ sở hữu nhà thanh toán khoản vay thế chấp, vốn chủ sở hữu của họ ngày càng tăng lên cùng với giá trị bất động sản.

Mặc dù vậy, Phó Giám đốc Chương trình An ninh Tài chính của Aspen Institute, bà Katherine Lucas McKay, đã bày tỏ sự ngạc nhiên với những kết quả của báo cáo này. “Những con số này thực sự phản ánh sự chênh lệch giàu nghèo giữa người sở hữu nhà và người đi thuê,” bà nói.

Bà cho biết thêm, “Việc sở hữu nhà tạo ra nguồn tài sản. Nếu không sở hữu nhà, việc phát triển tài sản sẽ gặp nhiều khó khăn hơn khi bạn phải chi tiêu hàng năm cho tiền thuê.”

Cần lưu ý rằng nhiều người Mỹ có thể ưa chuộng sự linh hoạt của việc thuê nhà, và khoảng cách tài sản giữa người sở hữu và người thuê không chỉ đơn giản do vấn đề sở hữu. Một khảo sát của Aspen chỉ ra rằng gần 80% người sở hữu nhà tại Mỹ có tài sản tiềm năng tăng giá ngoài nhà chính của họ, trong khi chỉ 48% người thuê nhà có được những tài sản đó.

Có một tin vui dành cho người thuê nhà ở Mỹ là thị trường cho thuê có dấu hiệu hạ nhiệt, mang lại sự nhẹ nhõm cho những người đang gặp khó khăn về tài chính. Một báo cáo từ Zillow cho biết giá thuê nhà đã giảm mạnh trong tháng 11, cùng với tỷ lệ nhà cho thuê chấp nhận giảm giá đạt kỷ lục 38,6%.

Thêm vào đó, hoạt động xây dựng nhà cho thuê cũng đang gia tăng. Số căn hộ chung cư được khởi công trong vài năm qua lên tới 1 triệu căn, dự báo sẽ ra mắt thị trường trong năm nay và năm tới, đây là số căn hộ mới cao nhất trong hơn 50 năm qua. Sự gia tăng nguồn cung căn hộ có thể kéo giá thuê nhà xuống trong tương lai gần.

Dù vậy, giấc mơ sở hữu nhà vẫn còn là thử thách lớn đối với người thuê nhà tại Mỹ. Giá bất động sản và lãi suất vay cao tiếp tục là những trở ngại không nhỏ.

Grantham cho biết cô đã vay khoản thế chấp với lãi suất 7,2%/năm, một mức lãi suất khá cao trong bối cảnh hiện tại.

“Lãi suất có thể sẽ không giảm nhanh chóng, nhưng chúng tôi không muốn tiếp tục thuê nhà mãi. Chúng tôi lựa chọn đánh đổi điều này,” Grantham chia sẻ.