Bức tranh đô thị Việt Nam trong 5 năm tới
Tháng 8 năm 2024, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn giai đoạn 2021 - 2030, với tầm nhìn hướng đến năm 2030.
Trong giai đoạn này, Việt Nam đặt mục tiêu thúc đẩy nhanh quá trình đô thị hóa, thống nhất sắp xếp các hệ thống đô thị và nông thôn. Hệ thống đô thị sẽ được phát triển theo mạng lưới, với sự hình thành các đô thị và chuỗi đô thị năng động.
Dự kiến đến năm 2030, tỷ lệ đô thị hóa của Việt Nam sẽ vượt 50% (tương ứng năm 2050 là 70%), với tổng số đô thị trên toàn quốc đạt khoảng 1.000 - 1.200 đô thị.
Theo quy hoạch, các trung tâm đô thị quốc gia và cấp vùng sẽ được hình thành, đảm bảo các tiêu chí về y tế, giáo dục và văn hóa tương đương với nhóm các đô thị hàng đầu trong ASEAN.
Thừa Thiên Huế là một trong những tỉnh được quy hoạch trở thành thành phố trực thuộc trung ương trong giai đoạn từ nay đến 2030.
Quy hoạch cũng đề ra mục tiêu xây dựng mạng lưới đô thị thông minh quốc gia và cấp vùng, kết nối với quốc tế, cùng với 3 - 5 đô thị có thương hiệu được công nhận ở khu vực và quốc tế vào năm 2030.
Theo định hướng trong 5 năm tới, dự kiến toàn quốc sẽ có thêm 5 tỉnh trở thành thành phố trực thuộc trung ương (gồm Thừa Thiên Huế, Khánh Hòa, Bắc Ninh, Quảng Ninh, và Bình Dương), nâng tổng số thành phố trực thuộc trung ương lên 10, trong đó Hà Nội và TP HCM là đô thị đặc biệt.
Ngoài ra, đến năm 2030, sẽ có 3 tỉnh khác đạt tiêu chuẩn để trở thành thành phố trực thuộc trung ương gồm: Bà Rịa - Vũng Tàu, Ninh Bình và Hải Dương.
Các thành phố trực thuộc trung ương sẽ trở thành mạng lưới đô thị chính giữ vai trò trung tâm quốc gia.
Theo quy hoạch, cả nước có 42 đô thị loại I (trực thuộc tỉnh không bao gồm các thành phố trung ương), nổi bật là huyện Cam Lâm thuộc tỉnh Khánh Hòa sẽ trở thành đô thị mới.
Đối với đô thị loại II, tổng số đô thị sẽ là 50, trong đó nổi bật có huyện Vân Đồn (Quảng Ninh), Văn Giang (Hưng Yên), và Nhơn Trạch (Đồng Nai) được công nhận là các đô thị mới.
Đối với đô thị loại III, cả nước hiện có 64 đô thị, trong đó có các đô thị mới như: Yên Phong, Tiên Du (Bắc Ninh); Tiên Yên (Quảng Ninh); Văn Lâm, Yên Mỹ (Hưng Yên); Thái Thụy (Thái Bình); Lương Sơn (Hòa Bình); và nhiều địa phương khác.
Đối với các thành phố trực thuộc trung ương hiện nay, theo Kế hoạch phân loại đô thị đến năm 2030 đã được Thủ tướng phê duyệt, Cần Thơ sẽ nâng một số thị trấn lên loại IV, trong khi thị trấn Phong Điền sẽ đạt đô thị loại III.
Hải Phòng cũng sẽ tiến hành nâng cấp một số thị trấn ở huyện Thủy Nguyên, Kiến Thụy, Vĩnh Bảo, và Cát Bà từ loại V lên loại III hoặc IV. Một số vùng nông thôn cũng sẽ được phát triển thành đô thị mới loại V.
Tại Thủ đô Hà Nội, các huyện Hoài Đức, Gia Lâm, Đông Anh, Thanh Trì và Đan Phượng được dự kiến sẽ lên quận.
Các thành phố trung ương còn lại hiện chưa có kế hoạch nâng cấp đô thị trong giai đoạn từ nay đến năm 2030.
Ngoài ra, các tỉnh hầu hết đều có kế hoạch nâng cấp các đô thị loại V lên loại IV, đặc biệt là nhiều vùng nông thôn sẽ trở thành đô thị mới loại V.
Dự kiến, đến năm 2030, khu vực đô thị sẽ đóng góp khoảng 85% GDP toàn quốc.
Dân số đô thị dự kiến sẽ tăng trung bình từ 3,37 - 4,13% mỗi năm trong giai đoạn 2025 - 2030, với tỷ lệ đất xây dựng đô thị đạt khoảng 1,9 - 2,3% tổng diện tích đất tự nhiên.
Tỷ lệ đất giao thông trong tổng diện tích đô thị sẽ dao động từ 16 - 26%; diện tích cây xanh bình quân trên mỗi người dân đô thị đạt khoảng 8-10 m2; đồng thời, diện tích sàn nhà ở bình quân đầu người tại khu vực đô thị tối thiểu là 32 m2.
Các đô thị sẽ được đầu tư phổ cập dịch vụ internet băng thông rộng và dịch vụ mạng di động 5G. Tỷ lệ dân cư trưởng thành có tài khoản thanh toán điện tử sẽ vượt 80%; và 100% dân số đô thị sẽ được cung cấp nước sạch đảm bảo chất lượng.
