Trình Quốc hội dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam chậm nhất ngày 20/10

Theo thông tin từ báo chí, Văn phòng Chính phủ đã phát đi văn bản ghi nhận kết luận từ cuộc họp về Dự án đầu tư đường sắt cao tốc trên tuyến Bắc - Nam cùng các dự án đường sắt kết nối với Trung Quốc.

Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đã được các cơ quan chủ quản như Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương Đảng đồng thuận về chủ trương đầu tư toàn bộ tuyến với tốc độ thiết kế đạt 350 km/h, phục vụ cho cả hành khách lẫn hàng hoá, đáp ứng nhu cầu phục vụ quốc phòng và an ninh khi cần thiết.

Dự án này mang tính chất chiến lược rất quan trọng đối với sự phát triển quốc gia, do đó các Bộ, ngành cần phải hành động quyết liệt để thúc đẩy việc triển khai.

Thường trực Chính phủ cũng đã yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) tiếp tục hoàn thiện Hồ sơ dự án, đồng thời thu thập và tiếp thu tối đa ý kiến đóng góp từ các bộ, ngành và Hội đồng thẩm định Nhà nước. Những nội dung không được tiếp thu cần được giải trình một cách thuyết phục.

Chính phủ nhấn mạnh việc thiết kế kỹ thuật cần phải tuân thủ chủ trương đầu tư toàn tuyến với tốc độ tối đa là 350km/h, như đã được Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương Đảng thông qua, để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả trong quá trình thực hiện.

Về định hướng tuyến đường, cần nghiên cứu phát triển theo phương án thẳng nhất để giảm thiểu chi phí, đảm bảo tốc độ khai thác hiệu quả. Đồng thời, phải xây dựng các phương án kết nối hợp lý với sân bay và cảng biển lớn, cũng như bảo đảm sự liên kết hành lang Đông - Tây cũng như kết nối với hệ thống đường sắt Trung Quốc, Lào và Campuchia.

Các ga cũng cần được tính toán với diện tích rộng lớn, theo định hướng chiến lược lâu dài để phát triển dịch vụ hiện đại và tận dụng tối đa nguồn lực sẵn có.

Chính phủ đã đồng ý về vai trò của tuyến này trong việc vận chuyển hành khách, đáp ứng yêu cầu lưỡng dụng vì mục tiêu quốc phòng và có thể vận chuyển hàng hoá khi cần thiết. Bộ GTVT cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Quốc phòng trong các giai đoạn thiết kế tiếp theo để đảm bảo đúng yêu cầu quốc phòng.

Về tổng mức đầu tư sơ bộ, Chính phủ yêu cầu rà soát kỹ lưỡng suất đầu tư sao cho phù hợp với điều kiện tự nhiên cũng như yếu tố xã hội - kinh tế của từng địa bàn. Đối với việc đánh giá tác động và hiệu quả đầu tư, Bộ GTVT cần làm việc chặt chẽ với Bộ Tài chính nhằm đánh giá các chỉ số kinh tế vĩ mô và tiến hành đánh giá toàn diện cho dự án.

Về vật liệu xây dựng, cần có cơ chế ưu tiên cho việc khai thác đất và các loại vật liệu xây dựng thông thường, phân cấp quyền quản lý cho chính quyền địa phương để xử lý các vấn đề liên quan đến cấp phép và đánh giá tác động môi trường.

Chính phủ yêu cầu cần rà soát và phân cấp cho các địa phương để xử lý vấn đề giải phóng mặt bằng, chuyển đổi mục đích sử dụng rừng và đất lúa trong trường hợp có điều chỉnh vùng ảnh hưởng của dự án.

Về tiến độ trình, Chính phủ yêu cầu Bộ GTVT nhanh chóng thu thập ý kiến và hoàn thiện Hồ sơ gửi đến Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng như Hội đồng thẩm định Nhà nước trước ngày 10/10/2024. Hội đồng thẩm định Nhà nước dự kiến sẽ hoàn tất quá trình thẩm định trước ngày 18/10/2024, và Chính phủ cần gửi Tờ trình đến Quốc hội không muộn hơn ngày 20/10, trước kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV.

Liên quan đến đầu tư xây dựng các tuyến đường sắt kết nối với Trung Quốc như Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, yêu cầu Bộ GTVT chủ trì phối hợp với các bộ ngành liên quan trong việc nghiên cứu đầu tư xây dựng các tuyến đường sắt kết nối này để triển khai sớm.

Trong đó, tuyến Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng sẽ được ưu tiên triển khai trước, dự kiến khởi công vào năm 2025, kết nối từ Lào Cai đến ga Nam Hải Phòng với chiều dài khoảng 380 km, bao gồm hệ thống đường đôi, khổ 1.435 mm và điện khí hóa, với lộ trình đầu tư được vạch ra đến năm 2030 và cả sau năm 2030.

Theo báo cáo nghiên cứu sơ bộ về khả năng thực hiện tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, liên danh tư vấn đã điều chỉnh chiều dài tuyến khoảng 4 km so với phương án trình vào năm 2019, với tổng chiều dài dự kiến là 1.541 km. Tuyến đường sắt cao tốc dự kiến sẽ có 23 ga hành khách. Bộ GTVT cho biết phương án bố trí ga tương đồng với tuyến đường sắt Bắc Kinh - Thượng Hải dài 1.318 km, với tốc độ thiết kế 380 km/h và 24 ga hành khách.

Dự án dự kiến sẽ bắt đầu tại ga Ngọc Hồi ở huyện Thanh Trì, Hà Nội, với kế hoạch cho phép tàu tốc độ cao có thể chạy đến ga Hà Nội. Điểm dừng cuối cùng sẽ là ga Thủ Thiêm tại TP Thủ Đức, TP HCM cho tàu khách và ga Trảng Bom ở tỉnh Đồng Nai cho tàu hàng. Tuyến đường dự kiến sẽ đi qua 20 tỉnh, thành phố với chiều dài khoảng 1.541 km, bao gồm 23 ga hành khách và 5 ga dành cho hàng hóa.