TS Cấn Văn Lực: Người dân ngại vay mua nhà vì giá quá cao

Giá nhà đất hiện tại đang ở mức cao khiến nhiều người dân cảm thấy e ngại trong việc vay vốn mua nhà, dẫn đến dư nợ cho vay nhà ở chỉ ghi nhận mức tăng 4,6% trong 9 tháng đầu năm, theo nhận định của TS Cấn Văn Lực.

Ngày 16/11, tại diễn đàn thị trường bất động sản do Đài Phát thanh và truyền hình Hà Nội tổ chức, TS Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng của BIDV, đã chia sẻ rằng thị trường bất động sản đang trên xu hướng phục hồi, tuy nhiên, sự phục hồi này diễn ra chậm và không đồng đều giữa các phân khúc cũng như khu vực. Trong ba quý đầu năm, tốc độ tăng trưởng của ngành bất động sản chỉ đạt 2,7%, trong khi con số này của năm 2022 là 6,2%. Ngành xây dựng lại có dấu hiệu cải thiện hơn với mức tăng trưởng 7,5% so với cùng kỳ năm ngoái.

Ông Lực đã thông tin rằng đến hết tháng 9, tổng dư nợ tín dụng trong lĩnh vực bất động sản đạt 3,15 triệu tỷ đồng, chiếm gần 21% tổng dư nợ của nền kinh tế. Trong đó, cho vay kinh doanh bất động sản tăng 16%, nhưng cho vay mua nhà ở chỉ tăng có 4,6%. Mặc dù mức tăng này đã cải thiện 3,5% so với năm ngoái, nhưng vẫn được đánh giá là thấp. Tình hình hiện tại cho thấy nhu cầu vay vốn chủ yếu đến từ các nhà phát triển và đầu tư bất động sản, trong khi người dân lại ít có nhu cầu vay để mua nhà.

Theo quan điểm của chuyên gia, lãi suất không phải là nguyên nhân chính cho tình trạng này, vì lãi suất cho vay đã giảm khoảng 3% so với năm trước. Nguyên nhân chủ yếu vẫn là giá nhà vẫn ở mức cao, mặc dù nhiều chủ đầu tư đã triển khai các chính sách ưu đãi và khuyến mãi. Thực tế là thu nhập và công việc của người dân đang gặp khó khăn, khiến họ cảm thấy không thoải mái khi vay một khoản tiền lớn để sở hữu nhà ở.

"Người dân do thấy giá nhà đất quá cao nên thường chọn cách chờ đợi, hi vọng thị trường sẽ có sản phẩm giá rẻ hơn", ông Lực nhận định.

Cùng chung quan điểm, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA), cũng chỉ ra rằng giá nhà đất cao đang cản trở sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản. Tại Hà Nội và TP HCM, khoảng 70% nguồn cung mới trên thị trường hiện nay là các sản phẩm cao cấp và siêu sang, trong khi những căn nhà có giá dưới 1 triệu USD ngày càng ít, đặc biệt là căn hộ bình dân.

Chỉ riêng tại TP HCM, phân khúc nhà ở dưới 3 tỷ đồng đã hoàn toàn biến mất từ năm 2021 đến nay. Trong suốt ba năm qua, thành phố chỉ khởi công một dự án nhà ở xã hội, trong khi chỉ tiêu đề ra là hoàn thành 26.200 căn vào năm 2025.

"Sự áp đảo của nhà cao cấp dẫn đến sự thiếu ổn định trong phát triển của thị trường", ông Châu bổ sung thêm.

Cũng nhấn mạnh về vấn đề này, TS Nguyễn Văn Khôi, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, cho hay rằng việc tăng giá nhà đã làm giảm khả năng tiếp cận nhà ở của nhiều người dân, đặc biệt là những người có thu nhập thấp và lao động phổ thông. Một phần nguyên nhân đến từ tình trạng đầu cơ bất động sản đã đẩy giá lên cao và tạo ra những giao dịch thiếu minh bạch. Hơn nữa, tình trạng dự án không triển khai đúng tiến độ vẫn là thách thức lớn đối với thị trường, làm giảm thanh khoản và lòng tin của người mua.

Trong hội nghị, nhiều chuyên gia đã đề xuất việc áp dụng công cụ thuế bất động sản như một giải pháp để hạ nhiệt giá nhà. GS.TS Hoàng Văn Cường, đại biểu Quốc hội khóa 15, cho rằng cần có một chính sách thuế rõ ràng liên quan đến đất đai và bất động sản, nhằm giảm thiểu tình trạng đầu cơ và bảo đảm cân bằng cho thị trường, đồng thời khuyến khích người dân sử dụng tài sản hơn là sở hữu để bỏ hoang.

Ông Lê Hoàng Châu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng và áp dụng chính sách thuế bất động sản, điều này sẽ giúp điều chỉnh thị trường khi bị đầu cơ hoặc gặp khó khăn. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng cần có nguồn lực để phát triển cơ sở dữ liệu giao dịch và giá bất động sản một cách chính xác và thường xuyên.

Một khảo sát gần đây của VnExpress với gần 32.000 độc giả cho thấy gần 70% ý kiến đồng tình với việc đánh thuế bất động sản thứ hai và đối với các căn nhà bỏ hoang.

Ở góc độ của cơ quan quản lý, bà Nguyễn Thị Phương Hoa, Thứ trưởng Bộ Tài Nguyên và Môi trường, cho biết Chính phủ đã đề xuất thí điểm cho các nhà đầu tư thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp và phi nông nghiệp để xây dựng nhà ở thương mại trong 5 năm. Nếu được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 8, chính sách này sẽ góp phần thông thoáng nguồn cung ra thị trường và giúp ổn định giá nhà ở trong thời gian tới.