Doanh nghiệp làm nhà ở xã hội vẫn gặp khó về cơ chế

Tại Diễn đàn Phát triển bền vững thị trường bất động sản năm 2024, nhà ở xã hội đã thu hút sự chú ý mạnh mẽ từ các cơ quan quản lý và doanh nghiệp, nhờ vào những chính sách hỗ trợ nhằm đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người dân có thu nhập thấp. Tuy nhiên, các đơn vị phát triển nhà ở xã hội vẫn đang gặp phải nhiều thách thức.

Tại diễn đàn, ông Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, đã chỉ ra rằng những vướng mắc pháp lý liên quan đến bất động sản, đặc biệt là lĩnh vực nhà ở xã hội, đang dần được giải quyết. Những quy định trong Luật Đất đai và Luật Kinh doanh Bất động sản hiện đang được điều chỉnh để tạo hành lang pháp lý tại thị trường bất động sản ngày càng thông thoáng hơn. Thêm vào đó, một số quy trình cần được cải tiến nhanh chóng để tránh tình trạng trì hoãn trong phê duyệt dự án và giải ngân vốn.

Bên cạnh đó, việc thiết lập giá đất theo nguyên tắc thị trường đã giúp giải quyết những khó khăn về giá đất, tạo điều kiện thuận lợi cho quy trình đền bù, giải phóng mặt bằng và xác định chi phí đầu tư cho dự án. Tuy nhiên, ông Lực cũng nhấn mạnh rằng, việc áp dụng bảng giá đất mới có thể làm gia tăng chi phí sử dụng đất, dẫn đến sự tăng lên của giá nhà ở, bao gồm cả nhà ở xã hội. Điều này đặt ra yêu cầu cho các doanh nghiệp và cơ quan quản lý cần phải cân nhắc kỹ lưỡng giữa chi phí và giá bán để đảm bảo tính khả thi cho các dự án.

Ông Lê Xuân Nghĩa, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia, cũng đã nhấn mạnh rằng, thủ tục hành chính phức tạp và sự thiếu đồng bộ giữa các địa phương đang tạo ra những rào cản lớn. Việc các dự án bị "đắp chiếu" lâu dài không chỉ tốn kém nguồn lực mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến người dân và doanh nghiệp. Theo thống kê, tại Hà Nội có khoảng 1.500 dự án đang nằm trong tình trạng này, trong khi TP.HCM có khoảng 2.600 dự án. Tình trạng này không chỉ làm thiếu hụt nguồn cung nhà ở mà còn giảm cơ hội việc làm cho người dân.

Hiện nay, việc xây dựng một Nghị quyết Quốc hội nhằm tháo gỡ các vướng mắc pháp lý, quản lý và thủ tục hành chính là rất cần thiết. Cần thiết phải có một nghị quyết quốc gia liên quan đến nhà ở xã hội và các dự án bất động sản để giải quyết triệt để những bất cập hiện tại. Ông Nghĩa khẳng định rằng, “Điều này không chỉ là hy vọng cho các doanh nghiệp bất động sản mà còn là giải pháp cho vấn đề nhà ở cho hàng triệu người dân. Nếu không hành động nhanh chóng, thị trường sẽ tiếp tục rơi vào tình trạng bế tắc, khiến nhiều cơ hội đầu tư và phát triển bị bỏ lỡ.”

Ông Lê Hữu Nghĩa, Tổng Giám đốc Công ty Lê Thành, chia sẻ rằng các doanh nghiệp phát triển nhà ở xã hội hiện đang phải tự bỏ vốn đầu tư và đối mặt với nhiều thử thách trong quy trình thanh kiểm tra và phê duyệt dự án. Cần phải thiết lập cơ chế tài chính hỗ trợ cho cả nhà đầu tư và người mua nhà. Nếu không có các gói ưu đãi đặc biệt về lãi suất và vốn vay, việc thu hút doanh nghiệp đầu tư vào thị trường nhà ở xã hội sẽ gặp nhiều khó khăn.

Để phát triển bền vững phân khúc nhà ở xã hội, sự hợp tác chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân là rất quan trọng. Các cơ quan quản lý cần tiếp tục cải tiến chính sách, tạo điều kiện cho doanh nghiệp thực hiện dự án một cách minh bạch và hiệu quả.

Ông Nghĩa cũng nhấn mạnh rằng để đảm bảo nhà ở xã hội đến tay đúng đối tượng thụ hưởng, cần có cơ chế kiểm soát chặt chẽ, đồng thời tạo điều kiện cho việc chuyển nhượng dễ dàng hơn. Điều này sẽ nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực và giảm thiểu tình trạng đầu cơ trong lĩnh vực nhà ở.

Nhà ở xã hội được kỳ vọng sẽ phát triển bền vững, đáp ứng nhu cầu về chỗ ở cho hàng triệu người dân. Đây không chỉ là cơ hội cho các doanh nghiệp mà còn là lời giải cho vấn đề an sinh xã hội, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế của đất nước.