Đại biểu Quốc hội: "Công chức nếu không ăn gì, vài trăm năm mới mua được nhà"

Ngày 21/11, Quốc hội đã tổ chức thảo luận trong hội trường về dự thảo Nghị quyết liên quan đến thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua việc thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất hoặc sử dụng đất hiện có. Việc thông qua nghị quyết này sẽ có ý nghĩa thiết thực nhằm giải phóng nguồn lực, tăng cường nguồn đất đai phục vụ cho sự phát triển kinh tế xã hội, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội trong bối cảnh các dự án nhà ở thương mại đang gặp khó khăn và tồn đọng nhiều vấn đề.

GIÁ BẤT ĐỘNG SẢN TĂNG MẠNH, KHÓ KHĂN CHO NGƯỜI LAO ĐỘNG VÀ CÔNG CHỨC

Trong phiên thảo luận ngày 21/11 về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội, đại biểu Nguyễn Công Long, đến từ đoàn Đồng Nai, đã bày tỏ những băn khoăn về một số chính sách thí điểm. Ông nhấn mạnh rằng việc thí điểm liên quan đến đất đai sẽ có những tác động không thể đảo ngược, nhất là trong bối cảnh hiện nay khi nhiều mục tiêu đảm bảo an ninh lương thực và các mục tiêu khác đang được triển khai.

Đại biểu cũng đặt vấn đề về khía cạnh pháp lý, rằng nếu nghị quyết được thông qua, cần phải làm rõ các hành lang pháp lý sẽ được thiết lập. Quốc hội đã bỏ công sức để hoàn thiện pháp luật về đất đai và bất động sản qua các bộ luật như Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Quy hoạch.

Ông đề cập đến sự lo lắng của cử tri về giá bất động sản đang tăng chóng mặt, khiến cho người nghèo, lao động và công chức khó có khả năng sở hữu nhà. Ông dẫn chứng rằng một công chức cần phải tiết kiệm hàng trăm năm mới có thể mua được nhà, điều này phản ánh thực trạng khủng hoảng trong thị trường nhà ở.

Hơn nữa, cử tri cũng đặt câu hỏi vì sao không có cơ chế gì để giải quyết vấn đề liên quan đến nhà ở xã hội, trong khi dự thảo nghị quyết này lại chỉ tập trung vào nhà ở thương mại. Điều này cho thấy sự thiếu hụt chính sách cho các đối tượng yếu thế trong xã hội, một vấn đề cần được xem xét kỹ lưỡng.

Đại biểu cũng chỉ ra rằng, hiện nhiều địa phương không gặp khó khăn trong việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất cho các dự án nhà ở thương mại. Do đó, ông đặt câu hỏi về sự cần thiết của việc thí điểm trên diện rộng.

Ông Long còn nhấn mạnh rằng tài liệu dự thảo đã chỉ ra những hệ lụy tiêu cực như việc thu gom đất nông nghiệp và đầu cơ đất đai. Tuy nhiên, ông cho rằng đây không phải là vấn đề mới, mà đã diễn ra hàng chục năm qua.

Đại biểu nhấn mạnh rằng mặc dù dự thảo quy định chỉ thực hiện ở khu vực đô thị và không vượt quá 30% diện tích trong quy hoạch, nhưng ông đặt câu hỏi về tính khả thi của việc kiểm soát sử dụng 30% này, đặc biệt khi nó rơi vào đất nông nghiệp hoặc rừng.

Về tiêu chí lựa chọn dự án thực hiện thí điểm, đại biểu Đỗ Huy Khánh từ đoàn Đồng Nai bày tỏ sự quan ngại về việc tài nguyên đất quá quý giá và rằng các đô thị ở nhiều nơi vẫn đang trong tình trạng vắng vẻ, khi sự chú trọng cần hơn vào nhà ở xã hội.

Ông nhấn mạnh cho rằng những người có thu nhập thấp, như công nhân với mức lương từ 7-10 triệu đồng, không thể đủ khả năng để mua nhà ở thương mại, trong khi đó nhiều đô thị lại có những dự án xây dựng không có sự quan tâm từ phía người dân.

NÊN THÍ ĐIỂM TOÀN QUỐC HAY CHỈ Ở MỘT SỐ TỈNH, THÀNH PHỐ?

Mặc dù nhất trí với chủ trương xây dựng Nghị quyết về thí điểm cho dự án nhà ở thương mại, đại biểu Mai Văn Hải đến từ đoàn Thanh Hóa đã đặt câu hỏi về phạm vi áp dụng của nó. Ông cho rằng nếu áp dụng trên toàn quốc thì không còn được coi là thí điểm nữa, và nên chỉ thí điểm tại một số tỉnh và thành phố lớn.

Về điều kiện thực hiện, theo quy định của Luật Đất đai 2024, chỉ có một trường hợp được phép thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất. Vì vậy, số đại biểu đồng thuận với việc mở rộng thêm ba trường hợp khác cho phép áp dụng, bao gồm đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải đất ở, và đất ở liên quan đến thửa đất liền với đất ở.

Tuy nhiên, đại biểu cũng yêu cầu các quy định chặt chẽ hơn đối với đất nông nghiệp và phi nông nghiệp không phải là đất ở để đảm bảo an ninh lương thực và ngăn chặn việc chuyển đổi trái phép.

Trước ý kiến cho rằng thí điểm chỉ nên áp dụng ở một số tỉnh, đại biểu Phạm Văn Hòa từ Đồng Tháp đã nhấn mạnh rằng nếu thực hiện chỉ ở một số địa phương, sẽ dẫn đến tình trạng xin-cho và gây ra những khó khăn cho nhà đầu tư. Do đó, ông khẳng định rằng việc áp dụng thí điểm rộng rãi trên toàn quốc sẽ hợp lý hơn.

Đại biểu Phạm Văn Hòa cũng nhấn mạnh rằng sự cần thiết của nghị quyết này là rất cấp bách và nhân văn, đặc biệt trong bối cảnh Luật Nhà ở và Luật Đất đai chưa cho phép thực hiện các dự án này.

Theo đại biểu Trịnh Xuân An đến từ đoàn Đồng Nai, mục tiêu đầu tiên của nghị quyết này là nhằm giải phóng nguồn lực và tạo thêm cơ hội cho các dự án nhà ở thương mại. Việc thí điểm không chỉ giúp thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội mà còn giải quyết vấn đề cung cấp nhà ở cho người dân.

Liên quan đến phạm vi thí điểm, đại biểu đồng ý với việc áp dụng nghị quyết này trên toàn quốc, nhưng nhấn mạnh rằng cần xác định rõ các tiêu chí và điều kiện áp dụng. Việc đảm bảo không sử dụng đất lúa hay đất nông nghiệp một cách tùy tiện là điều không thể thiếu.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy đã giải thích rằng sự cần thiết phải thực hiện thí điểm trên toàn quốc nhằm đảm bảo công bằng cho các tỉnh khác nhau. Nếu chỉ áp dụng ở một số địa phương, sẽ không có phương thức thực hiện cho những khu vực khác khi có nhu cầu.

Ông Duy cũng nhấn mạnh rằng tất cả dự án thực hiện thí điểm đều phải tuân thủ quy hoạch và các quy định về an ninh lương thực và bảo vệ đất nông nghiệp, với sự kiểm soát chặt chẽ ngay từ khâu lập quy hoạch.

Ông khẳng định rằng bất kể thực hiện theo Luật Đất đai 2024 hay nghị quyết thí điểm, việc bảo vệ và duy trì diện tích đất lúa và đất rừng là nguyên tắc cần đảm bảo.