Bộ Xây dựng: Phát triển đô thị phải 'quan tâm mức sống người dân'

Nội dung được bà Phạm Thị Nhâm, Phó viện trưởng Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia (Bộ Xây dựng), trình bày tại hội nghị công bố Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn đến năm 2030, với tầm nhìn 2050 vào ngày 3/10.

Bà Nhâm thông tin rằng quy hoạch mới đã đưa ra mô hình 4 vùng đô thị chính, bao gồm Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng và Cần Thơ, tăng thêm hai đô thị so với trước đây. Hà Nội và TP HCM sẽ được định hướng phát triển trở thành các thành phố toàn cầu, đóng vai trò là đầu mối giao thương quốc tế. Cụ thể, Hà Nội sẽ tận dụng lợi thế sông Hồng để nâng cao hình ảnh đô thị, đồng thời nỗ lực khắc phục tình trạng ùn tắc và ngập úng trong thời gian tới.

TP HCM sẽ trở thành trung tâm tài chính quốc tế, khai thác tiềm năng của sông Sài Gòn và sông Đồng Nai, với hai khu vực phát triển mới là TP Thủ Đức và huyện Cần Giờ.

Bà Nhâm cũng lưu ý rằng sau khi quy hoạch được phê duyệt, các địa phương cần lập kế hoạch phát triển hệ thống đô thị và cơ sở hạ tầng một cách hợp lý, không nên dàn trải. "Phát triển đô thị cần hướng tới việc nâng cao chất lượng sống cho người dân", bà nhấn mạnh.

Theo khảo sát mức sống dân cư năm 2023 của Tổng cục Thống kê, thu nhập bình quân đầu người tại Hà Nội đạt khoảng 6,86 triệu đồng/tháng, đứng thứ hai toàn quốc, sau Bình Dương. Trong khi đó, TP HCM xếp thứ tư với 6,5 triệu đồng/tháng.

Mặc dù thu nhập cao, giá cả hàng hóa và dịch vụ tại hai thành phố này cũng cao nhất cả nước. Chỉ số SCOLI năm 2023 cho thấy Hà Nội đứng đầu về mức độ đắt đỏ, đặc biệt trong các nhóm hàng hóa như may mặc, giải trí, du lịch và đồ dùng gia đình. TP HCM đứng thứ hai, với chỉ số đạt 98,4% so với Hà Nội.

Ngoài các đô thị chính, quy hoạch quốc gia cũng chú trọng đến các đô thị vệ tinh xung quanh. Bà Nhâm cho biết những đô thị này sẽ tập trung phát triển các lĩnh vực như y tế, dịch vụ, công nghiệp và giáo dục nhằm giảm tải cho các đô thị trung tâm.

Các địa phương thuộc 4 vùng đô thị cụ thể như sau:

• Hà Nội: Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Hà Nam, Bắc Giang, Thái Nguyên, Hòa Bình, Phú Thọ.
• TP HCM: TP HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Tây Ninh, Bình Phước, Long An, Tiền Giang.
• Đà Nẵng: Đà Nẵng, Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định.
• Cần Thơ: TP Cần Thơ, An Giang, Kiên Giang, Vĩnh Long, Đồng Tháp.

Bà Trần Thu Hằng, Vụ trưởng Vụ Quy hoạch Kiến Trúc, Bộ Xây dựng, cũng cho biết quy hoạch mới không chỉ quy định về hệ thống đô thị mà còn chú trọng đến khu vực nông thôn. Hiện nay, tỷ lệ đô thị hóa tại Việt Nam đạt khoảng 42%. Đến năm 2030, dự kiến sẽ có ít nhất 90% số xã đạt chuẩn nông thôn mới và tất cả các huyện sẽ có đô thị.

Tại hội nghị, Thứ trưởng Xây dựng Nguyễn Việt Hùng nhấn mạnh các địa phương cần thúc đẩy hợp tác đầu tư và thực hiện các dự án nâng cấp, phát triển đô thị phù hợp với biến đổi khí hậu và hướng tới xây dựng đô thị thông minh.

Theo mục tiêu được Thủ tướng Chính phủ ban hành, tỷ lệ đô thị hóa của cả nước dự kiến đạt 50% vào năm 2030 và 70% vào năm 2050, với khoảng 1.000 - 1.200 đô thị. Trong giai đoạn 2025-2030, dân số đô thị sẽ tăng trung bình từ 3,4-4,1%, và diện tích sàn nhà ở bình quân đầu người đạt tối thiểu 32 m2. Dự kiến, kinh tế khu vực đô thị sẽ đóng góp khoảng 85% vào GDP cả nước, với mục tiêu đến năm 2050 xây dựng ít nhất 5 đô thị tầm cỡ quốc tế.