Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam: Dùng vốn đầu tư công, không lo "bẫy nợ"

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam với tổng vốn đầu tư lên đến hơn 67 tỷ USD, được xem là một dấu mốc lịch sử trong lĩnh vực hạ tầng giao thông ở Việt Nam. Hiện tại, xã hội đang đặt ra nhiều câu hỏi liên quan đến kế hoạch huy động nguồn tài chính cho dự án này và liệu có cần lo lắng về nguy cơ "bẫy nợ" do lượng vốn đầu tư khổng lồ như vậy?

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam được lên kế hoạch với vận tốc thiết kế tối đa 350 km/h, trải dài khoảng 1.541 km với đường đôi, khổ 1.435 mm và sử dụng công nghệ điện khí hóa. Tuyến đường dự kiến sẽ xuyên qua 20 tỉnh, thành phố, bao gồm 23 ga hành khách và 5 ga hàng hóa, kết nối từ ga Ngọc Hồi (Hà Nội) đến ga Thủ Thiêm (TP.HCM), phục vụ cho khoảng 10 triệu người và 17 đô thị lớn.

Tổng vốn đầu tư cho dự án được ước tính là 67 tỷ USD, dự kiến sẽ sử dụng ngân sách nhà nước trong những kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn. Dự kiến thời gian giải ngân sẽ kéo dài khoảng 12 năm, trung bình 5,6 tỷ USD mỗi năm.

Với mức đầu tư lớn như vậy, một số người lo ngại rằng dự án này có thể dẫn đến việc Việt Nam rơi vào "bẫy nợ". Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định rằng, khi Trung ương và Chính phủ quyết định đầu tư công, rủi ro này sẽ được kiểm soát. Ông Nguyễn Văn Phúc, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, cho rằng vào năm 2010, vấn đề nguồn vốn đã được đề ra, và tiến độ kinh tế lúc đó cũng rất khó khăn.

Tuy nhiên, sau gần 14 năm, sức mạnh kinh tế của Việt Nam đã có sự thay đổi lớn. Như báo cáo từ Bộ GTVT, Nhật Bản từng đầu tư vào tuyến đường sắt đầu tiên khi GDP tính theo đầu người mới đạt khoảng 250 USD. Bây giờ, GDP bình quân đầu người tại Việt Nam đã đạt khoảng 4.282 USD và dự kiến sẽ đạt 7.500 USD vào năm 2030. Nợ công hiện tại chỉ chiếm khoảng 37% GDP, cho thấy khả năng tài chính đã được cải thiện rõ rệt.

Tổng quan về việc đầu tư cho dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam cho thấy Chính phủ và các cơ quan có liên quan hoàn toàn có khả năng huy động vốn từ ngân sách, trái phiếu, và nguồn vốn địa phương mà không cần phải phụ thuộc vào vay nợ từ nước ngoài, điều này sẽ giúp Việt Nam tránh rơi vào "bẫy nợ". Các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng sự phát triển này không chỉ mang lại lợi ích cho dự án mà còn góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội chung của đất nước.

Bộ GTVT đã thực hiện nhiều nghiên cứu để xác định hướng tuyến đường sắt tốc độ cao sao cho tối ưu nhất. Tuyến đường sẽ được thiết kế ngắn nhất có thể để đáp ứng quy hoạch quốc gia và quy hoạch của các địa phương, đồng thời tạo sự thuận lợi cho hành khách. Các yếu tố kỹ thuật như độ dốc tối đa và bán kính đường cong cũng đã được cân nhắc để đảm bảo an toàn và thoải mái cho hành khách.

Đầu tư cho dự án này không chỉ đơn thuần liên quan đến việc hoàn vốn từ nguồn thu trực tiếp mà còn dựa vào việc gia tăng phát triển kinh tế xã hội. Các kênh đầu tư từ Nhà nước cho hạ tầng sẽ hỗ trợ cho các doanh nghiệp cùng phát triển, tạo ra một nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững trong tương lai.

Theo Xemnha.vn

Vân Trang